Giễu nhại là một trong những yếu tố nghệ thuật nổi bật và độc đáo trong truyện ngắn đương đại Việt Nam. Các nhà văn đã nắm bắt hiện thực đời sống và thể hiện nó một cách nghệ thuật trong tác phẩm của mình thông qua tiếng cười đa chức năng và đa tính chất mang tinh thần giễu nhại hậu hiện đại. | TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ Trường Đại học Khoa học ĐH Huế Tập 15 Số 3 2020 NHÂN VẬT GIỄU NHẠI TRONG TRUYỆN NGẮN VIỆT NAM ĐƯƠNG ĐẠI Nguyễn Xuân Thành Trường Đại học Khoa học Đại học Huế Email baothanhxuanthanh@ Ngày nhận bài 8 10 2019 ngày hoàn thành phản biện 15 10 2019 ngày duyệt đăng 02 11 2019 TÓM TẮT Giễu nhại là một trong những yếu tố nghệ thuật nổi bật v độc đ o trong truyện ngắn đương đại Việt Nam. C c nh văn đã nắm bắt hiện thực đời sống và thể hiện nó một cách nghệ thuật trong tác phẩm của mình thông qua tiếng cười đa chức năng v đa tính chất mang tinh thần giễu nhại hậu hiện đại. Tiếng cười này gắn với các kiểu nhân vật đặc trưng nh n vật nghịch dị và bi hài nhân vật tha hóa và vô luân. Các kiểu nhân vật này thông qua nghệ thuật giễu nhại đã tạo nên giá trị nhận thức giáo dục và thẩm mỹ sâu sắc cho tác phẩm. Từ khóa Giễu nhại truyện ngắn đương đại Việt Nam nhân vật nghịch dị và bi hài nhân vật tha hóa và vô luân. Đối tượng trung tâm của nghệ thuật giễu nhại trong truyện ngắn Việt Nam đương đại là giễu nhại con người với các biểu hiện đa dạng của họ trong đời sống xã hội. Từ thực tiễn sáng tạo đa dạng của c c nh văn chúng ta có thể nhận diện phân loại những kiểu nhân vật đặc thù trong truyện ngắn Việt Nam đương đại. thông qua tiếng cười với nhiều sắc thái và cung bậc. Hệ thống nhân vật này bị phơi b y trước người đọc nhờ sự sắc sảo tinh tế nhạy bén bởi t i năng chiếm lĩnh v s ng của nhà văn. Trong qu trình nghiên cứu chúng tôi quy nhân vật giễu nhại về bốn dạng thức nổi bật nhân vật nghịch dị nhân vật bi hài nhân vật tha hóa và nhân vật vô luân. Cách phân chia của chúng tôi chỉ mang tính tương đối mà thôi và nhằm tránh sự lặp lại trong khi lý giải và luận chứng. 1. NHÂN VẬT NGHỊCH DỊ VÀ BI HÀI Nhân vật nghịch dị được xem l đối tượng của cái hài với tư c ch l một phạm trù mỹ học. Trong xã hội v đời sống văn học loại người nghịch dị thì thời n o cũng có nhưng vấn đề là nó chiếm một tỉ lệ như thế nào. Nếu nó chỉ là số ít thì thuộc về tính 113 .
