Thực hiện một trong những nội dung quan trọng của đề tài nghiên cứu khoa học cấp tỉnh “Nghiên cứu giá trị lịch sử - văn hóa và đề xuất giải pháp bảo tồn, tôn tạo, phát huy di tích chùa Am Các trong phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Thanh Hóa” vào cuối năm 2018, Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa (tổ chức Chủ trì đề tài) và Viện Nghiên cứu Kinh thành đã khai quật tại địa điểm núi Am Các và chùa Am Các thuộc xã Định Hải, huyện Tĩnh Gia, tỉnh Thanh Hóa. | NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI LẬT MỞ NHỮNG BÍ ẨN DƢỚI LÕNG ĐẤT CHÙA AM CÁC 1 . Trần Văn Thức 2 . Lại Văn Tới Tóm tắt Cuối năm 2018 Trường Ðại học Văn hóa Thể thao và Du lịch Thanh Hóa phối hợp với Viện Nghiên cứu Kinh thành khai quật trên 500m2 tại chùa Am Các xã Ðịnh Hải huyện Tĩnh Gia Thanh Hóa . Ðợt khai quật này đã phát hiện được 8 di tích kiến trúc trong đó có 1 di tích thời Trần và 7 di tích thời Lê Trung hưng 3 lò nung gạch ngói và hàng nghìn di vật vật liệu xây dựng trang trí kiến trúc đồ gốm sứ sành và đất nung. Kết quả khai quật cho biết khu di tích chùa Am Các đã hình thành và phát triển trong khoảng 4 - 5 thế kỷ trải qua 2 thời kỳ thời Trần thế kỷ 14 và thời Lê Trung hưng thế kỷ 18. Ðây là một trung tâm tôn giáo tín ngưỡng lớn không chỉ ở Thanh Hóa mà với cả nước cần tiếp tục nghiên cứu để xây dựng quy hoạch bảo tồn tôn tạo toàn diện và lâu dài. Từ khóa Khu di tích chùa Am Các di vật khảo cổ. NỘI DUNG Thực hiện một trong những nội dung quan trọng của đề tài nghiên cứu khoa học cấp tỉnh Nghiên cứu giá trị lịch sử - văn hóa và đề xuất giải pháp bảo tồn tôn tạo phát huy di tích chùa Am Các trong phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Thanh Hóa vào cuối năm 2018 Trường Đại học Văn hóa Thể thao và Du lịch Thanh Hóa tổ chức Chủ trì đề tài và Viện Nghiên cứu Kinh thành đã khai quật tại địa điểm núi Am Các và chùa Am Các thuộc xã Định 3 Hải huyện Tĩnh Gia tỉnh Thanh Hóa . Chùa Am Các hiện tọa lạc trên sườn phía Đông gần đỉnh cao nhất của núi Các thuộc xã Định Hải huyện Tĩnh Gia. Di tích được xếp hạng cấp tỉnh theo Quyết định số 4796 QĐ- UBND của UBND tỉnh Thanh Hóa ngày 31 12 2013. Theo kết quả khảo sát nghiên cứu ban đầu cho thấy chùa Am Các là một quần thể di tích có thể được hình thành từ rất sớm gắn liền với quá trình hình thành quốc gia Đại Việt tự chủ và sự phát triển của Phật giáo từ thế kỷ 10. Đây là một quần thể danh thắng với nhiều yếu 4 tố hợp lại mà không phải nơi nào cũng có được . Tuy nhiên trải qua thời gian dài với sự biến thiên của lịch sử chùa