Bài viết đề cập đến một số nghi thức gợi ý thần linh trong hội cổ truyền Việt, nhận diện khái quát đặc điểm của tín ngưỡng thờ thần trong làng xã và những ước vọng chung của cộng đồng, từ đó gợi mở hướng bảo tồn và phát huy giá trị. | TRAO ĐỔI - NGHIÊN CỨU MỘT SỐ NGHI THỨC GỢI Ý THẦN LINH TRONG HỘI CỔ TRUYỀN VIỆT TS. Lê Thị Thảo1 Tóm tắt Hội cổ truyền kết tinh nhiều giá trị văn hóa của cộng đồng làng xã trong đó các nghi thức giao tiếp ứng xử với thần linh là một trong những nội dung chủ yếu tạo nên yếu tố thiêng của hội. Bài viết đề cập đến một số nghi thức gợi ý thần linh trong hội cổ truyền Việt nhận diện khái quát đặc điểm của tín ngưỡng thờ thần trong làng xã và những ước vọng chung của cộng đồng từ đó gợi mở hướng bảo tồn và phát huy giá trị. Từ khóa Hội cổ truyền lễ hội tín ngưỡng văn hóa dân gian. 1. Nhận thức chung về hội cổ truyền Khi lần theo ký ức dân gian và các hương ước tục lệ của làng xã Việt Nam còn lưu giữ được chúng tôi thấy rằng những sinh hoạt văn hóa cộng đồng mà hiện nay gọi là lễ hội thường được định danh là hội hội Dâu hội Phù Đổng hội Gióng hội làng La hội làng Đông Sơn hội chùa. hay đám vào đám đóng đám giã đám hội hè đình đám . Bên cạnh đó là các hoạt động mang tính chất trò trò Chụt trò Trám trò Thủy trò múa lân. tục lệ tục chơi chợ. . Tất cả những tên gọi hội đám trò hay tục lệ. tuy sắc thái cấp độ khác nhau nhưng đều có đặc điểm chung là những sinh hoạt cộng đồng ở làng xã cổ truyền. Thông qua đó người dân với niềm tin vào thần linh cùng hướng tới ước vọng chung được mưa thuận gió hòa nhân khang vật thịnh đã thoát ra khỏi sự kiềm tỏa của gia đình tiểu nông nhỏ bé để tăng cường sự gắn kết hòa mình vào cộng đồng và cả đất trời. Hiện nay trong các văn bản của nhà nước đều định danh những hoạt động như trên là lễ hội. Có lẽ cách hiểu này xuất phát từ đặc điểm của lễ hội có phần nghi lễ cúng tế thần linh và các trò chơi trò diễn diễn xướng. Ở đây hội được hiểu một cách đơn giản là cuộc vui tổ chức chung cho đông đảo người dự2 và lễ hội được định nghĩa là cuộc vui tổ chức chung có các hoạt động lễ nghi mang tính văn hóa truyền thống của dân tộc3. Với cách hiểu này người ta đã tách lễ hội thành phần lễ và phần hội một cách quot thô sơ quot . Từ đó trong việc tổ chức lễ .
