Bài viết nghiên cứu với mục tiêu của nghiên cứu là xây dựng quy trình phát hiện đột biến trên gen K13 và bước đầu xác định tần số đột biến trên gen này ở các mẫu lâm sàng. | Khoa học Y - Dược Nghiên cứu phát hiện đột biến kháng artemisinin trên gen K13 ở ký sinh trùng sốt rét Plasmodium falciparum Trần Thị Thu Huyền1 Nguyễn Thị Lan Dung1 2 Nguyễn Thùy Trang1 2 Nguyễn Văn Ninh1 2 Hồ Anh Sơn1 Hoàng Văn Tổng1 1 Viện Nghiên cứu Y dược học Quân sự Học viện Quân y 2 Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Đại học Quốc gia Hà Nội Ngày gửi bài 2 10 2020 ngày chuyển phản biện 8 10 2020 ngày nhận phản biện 24 11 2020 ngày chấp nhận đăng 2 12 2020 Tóm tắt Mục tiêu của nghiên cứu là xây dựng quy trình phát hiện đột biến trên gen K13 và bước đầu xác định tần số đột biến trên gen này ở các mẫu lâm sàng. Phương pháp nghiên cứu các mẫu ADN được tách chiết từ các mẫu máu của 50 bệnh nhân thất bại điều trị với artermisin thu thập tại khu vực Tây Nguyên. Đoạn gene K13 được nhân với các cặp mồi đặc hiệu giải trình tự bằng phương pháp Sanger và phân tích đột biến sử dụng phần mềm Bioedit. Kết quả nghiên cứu khuếch đại thành công đoạn gen K13 có kích thước 799 bp ở chủng P. falciparum sau khi giải trình tự phát hiện có sự thay thế nucleotide A gt G tại vị trí 1740 dẫn tới sự thay đổi axit amin C gt Y ở vị trí 580 tương ứng. Trong 50 mẫu bệnh phẩm 41 50 82 mẫu xuất hiện đột biến C580Y và 9 50 18 mẫu không mang đột biến ngoài ra không xuất hiện đột biến nào khác. Kết luận đã thiết lập và tối ưu được quy trình phát hiện đột biến kháng artermisinin trên gen K13 ở ký sinh trùng KST sốt rét P. falciparum và xác định tần số đột biến này trên gen K13. Từ khóa kháng artermisinin K13 P. falciparum. Chỉ số phân loại Đặt vấn đề cứu phát hiện đột biến kháng artemisinin trên gen K13 ở KST sốt rét P. falciparum. Sốt rét là một bệnh KST nguy hiểm gây tỷ lệ tử vong cao. Năm 2018 sốt rét được ước tính đã gây ra ca tử vong Đối tượng và phương pháp nghiên cứu trên toàn thế giới hầu hết trong số đó do P. falciparum Tổ chức Y tế thế giới - WHO 2019 . Theo WHO liệu pháp điều trị kết hợp Đối tượng nghiên cứu dựa trên artemisinin ACT là liệu pháp điều trị sốt rét do nhiễm .
