Mạng di động tùy biến (MANET) có vai trò rất quan trọng trong lĩnh vực quân sự, an ninh. Đặc biệt trong điều kiện tác chiến điện tử và chiến tranh thông minh đang được sử dụng phổ biến. Trong bài báo này, chúng tôi xét một mô hình mạng di động tùy biến đặc biệt, trong đó các nút mạng có vai trò không đồng nhất, gọi là mạng MANET quân sự. | ISSN 2354-0575 MỘT CẢI TIẾN GIAO THỨC ĐỊNH TUYẾN AODV ĐỂ TIẾT KIỆM NĂNG LƯỢNG CHO CÁC NÚT MẠNG CHÍNH TRONG MẠNG MANET QUÂN SỰ Bùi Đức Thọ Vũ Khánh Quý Đào Mạnh Linh Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Hưng Yên Ngày tòa soạn nhận được bài báo 19 04 2019 Ngày phản biện đánh giá và sửa chữa 15 05 2019 Ngày bài báo được duyệt đăng 10 06 2019 Tóm tắt Mạng di động tùy biến MANET có vai trò rất quan trọng trong lĩnh vực quân sự an ninh. Đặc biệt trong điều kiện tác chiến điện tử và chiến tranh thông minh đang được sử dụng phổ biến. Trong bài báo này chúng tôi xét một mô hình mạng di động tùy biến đặc biệt trong đó các nút mạng có vai trò không đồng nhất gọi là mạng MANET quân sự. Tùy điều kiện hoạt động một số nút mạng sẽ đóng vai trò quan trọng hơn các nút mạng còn lại. Chúng tôi phân biệt hai loại nút mạng nút chính quan trọng và nút thông thường. Sự phân định này giúp ưu tiên cho các nút mạng chính. Trên cơ sở đó chúng tôi đề xuất một giao thức định tuyến ưu tiên các nút mạng chính. Đặc biệt triển khai giao thức với một chính sách ưu tiên để tiết kiệm năng lượng cho các nút mạng chính. Chúng tôi tiến hành đánh giá hiệu quả việc tiết kiệm năng lượng của giao thức đề xuất trên phần mềm mô phỏng NS2 phiên bản . Các kết quả thực nghiệm cho thấy giao thức đề xuất hoạt động hiệu quả giúp tiết kiệm năng lượng giảm độ trễ cũng như cải tiến tỉ lệ phân phối gói tin tại các nút chính. Từ khóa Mạng di động tùy biến MANET mạng thế hệ mới SRPMM military MANET. 1. Đặt vấn đề những yêu cầu khắt khe. Các thiết bị kết nối liên Khoa học công nghệ phát triển vượt bậc thông và liên tục đặt ra những yêu cầu khi sử dụng trong những năm qua trong đó mạng di động tùy mạng MANET quân sự. Trong Hình 1 chúng tôi biến MANET Mobile Ad hoc Network được giới thiệu ví dụ trên một hệ thống tác chiến điện ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như khoa tử trong quân sự bao gồm nhiều đối tượng các học công nghệ kỹ thuật kinh tế y tế và cứu hộ. Với phương tiện khí tài quân sự người lính sĩ quan chỉ những