bài viết phân tích đặc điểm hình thái giải phẫu hiển vi rễ, thân, lá và hoạt tính kháng khuẩn của cao chiết loài Màn màn tím trên một số loài vi khuẩn nhằm cung cấp đầy đủ các thông tin về loài thực vật làm thuốc này ở Việt Nam. | . TIỂU BAN TÀI NGUYÊN SINH VẬT NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM HÌNH THÁI GIẢI PHẪU VÀ HOẠT TÍNH KHÁNG KHUẨN CỦA LOÀI MÀN MÀN TÍM CLEOME RUTIDOSPERMA DC. THU THẬP Ở TỈNH THÁI NGUYÊN Dịch Thị Phƣơng Anh Nguyễn Phƣơng Thảo Nguyễn Hữu Quân Sỹ Danh Thƣờng Trường Đại học Sư phạm Đại học Thái Nguyên Loài Màn màn tím Cleome rutidosperma DC. thuộc họ Màn màn Capparaceae Juss. còn được gọi là Mần ri tím Mần ri tía là một loài thực vật làm thuốc mọc hoang ở nhiều nơi trong cả nước. Theo kinh nghiệm dân gian các bộ phận của loài này được sử dụng để chữa nhiều bệnh khác nhau như toàn cây được dùng làm thuốc trị các chứng cảm cúm nóng lạnh nhức đầu ho hen và chữa rắn cắn. Nước sắc của cây chữa viêm gan viêm lợi răng và bệnh ngoài da. Lá chữa viêm đau thận. Ở Ấn Độ và Malaysia rễ làm thuốc trị giun dịch lá cây nhỏ vào tai trị đau tai. Hạt ăn được như hạt cải Võ Văn Chi 1997 Phạm Hoàng Hộ 1999 . Trong khuôn khổ bài báo chúng tôi sẽ đi sâu phân tích đặc điểm hình thái giải phẫu hiển vi rễ thân lá và hoạt tính kháng khuẩn của cao chiết loài Màn màn tím trên một số loài vi khuẩn nhằm cung cấp đầy đủ các thông tin về loài thực vật làm thuốc này ở Việt Nam. I. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 1. Đối tƣợng nghiên cứu - Loài Màn màn tím được thu thập tại tỉnh Thái Nguyên. Mẫu thu gồm cành mang lá hoa và quả để làm tiêu bản thực vật một số đoạn rễ thân lá tươi để nghiên cứu cấu tạo giải phẫu hiển vi mẫu rễ thân lá cắt nhỏ sấy khô để nghiên cứu hoạt tính kháng khuẩn. - Các loài vi khuẩn kiểm định gồm Staphylococcus aureus Lactobacillus plantarum Bacillus subtilis Serratia marcescens và Pseudomonas aeruginosa do Khoa Sinh học Trường Đại học Sư phạm Thái Nguyên cung cấp để phân tích hoạt tính kháng khuẩn từ cao chiết của loài Màn màn tím. 2. Phƣơng pháp nghiên cứu - Phương pháp xác định tên khoa học sử dụng phương pháp hình thái so sánh đối chiếu khóa phân loại và các bản mô tả để xác định tên khoa học mô tả loài Phạm Hoàng Hộ 1999 Jacobs 1960 . - Phương pháp nghiên cứu giải phẫu hiển vi rễ thân lá