Đánh giá sinh trưởng và thành phần dược chất cây ba kích (Morinda Officinalis How) nuôi cấy in vitro trồng tại Cao Bằng và Phú Yên | . TIỂU BAN TÀI NGUYÊN SINH VẬT ĐÁNH GIÁ SINH TRƢỞNG VÀ THÀNH PHẦN DƢỢC CHẤT CÂY BA KÍCH MORINDA OFFICINALIS HOW NUÔI CẤY IN VITRO TRỒNG TẠI CAO BẰNG VÀ PHÖ YÊN Nguyễn Thị Hiền Trần Bảo Trâm Phan Xuân Bình Minh Nguyễn Thị Thanh Mai Trƣơng Thị Chiên1 Phạm Hƣơng Sơn1 Đặng Thị Thủy2 1 Viện Ứng dụng Công nghệ 2 Trung tâm Ứng dụng và Chuyển giao công nghệ Sở KH amp CN Phú Yên Ba kích Morinda officinalis How là cây thân leo quấn sống lâu năm phân bố ở khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới Yan-Bin Wu et al. 2013 . Ở Việt Nam Ba kích được tìm thấy trong tự nhiên chủ yếu ở các tỉnh thuộc vùng núi thấp và trung du phía Bắc như Cao Bằng Lào Cai Sa Pa Hà Giang Lạng Sơn Quảng Ninh Cẩm Phả Yên Tử . và một số tỉnh miền Trung như Quảng Trị Bắc Hướng Hóa Quảng Bình Hóa Sơn Quảng Nam Tây Giang Đà Nẵng Bà Nà . Trong những năm gần đây do nhu cầu sử dụng và khai thác Ba kích làm dược liệu đang ngày càng tăng dẫn đến trữ lượng Ba kích trong tự nhiên bị sụt giảm nghiêm trọng đến mức có nguy cơ bị tuyệt chủng. Cao Bằng có khí hậu nhiệt đới gió mùa lục địa núi cao thuộc tiểu vùng á nhiệt đới đặc trưng riêng so với các tỉnh miền núi khác thuộc vùng Đông Bắc. Khí hậu Cao Bằng được chia làm 2 mùa rõ rệt mùa mưa và mùa khô. Mùa mưa tháng 4 đến tháng 9 có gió mùa đông nam và chịu ảnh hưởng một phần nhỏ của gió mùa tây nam đông bắc lượng mưa trung bình 200 - 250 mm nhiệt độ trung bình 20oC - 24oC và độ ẩm không khí trung bình là 80 - 90 . Mùa khô từ tháng 10 năm trước đến tháng 3 năm sau với gió mùa đông bắc gây khô và rét hay có sương mù có vùng còn xuất hiện sương muối lượng mưa trung bình 20 - 40 mm thấp nhất 10 - 20 mm nhiệt độ trung bình 8 - 15oC và độ ẩm trung bình 70 - 80 . Cao Bằng là vùng phân bố của cây ba kích và hiện nay ba kích tự nhiên vẫn được người dân khai thác bán nhưng số lượng không nhiều. Vùng trồng thử nghiệm Ba kích tại xã Cao Chương huyện Trà Lĩnh là vùng đồi đất ferarit đỏ vàng độ cao trung bình 700 m so với mực nước biển và có thảm thực vất tự nhiên có độ tàn che 35 - 40 .