Bài viết trình bày những kết quả bước đầu về xác định một số nguồn gen lily (Lilium) bản địa phổ biến ở Việt Nam nhằm phục vụ cho việc chọn, tạo và phát triển nguồn hoa lily quý hiếm cho Việt Nam, cũng như thế giới. | . TIỂU BAN TÀI NGUYÊN SINH VẬT XÁC ĐỊNH MỘT SỐ NGUỒN GEN LILY LILIUM BẢN ĐỊA Ở VIỆT NAM Bùi Thị Thu Hƣơng1 Đồng Huy Giới Nguyễn Hữu Cƣờng1 Bùi Văn Thắng2 1 Học Viện Nông nghiệp Việt Nam 2 Trường Đại học Lâm nghiệp Lily Lilium là một trong các loài hoa đẹp đa dạng và phong phú về chủng loại có giá trị kinh tế cao và được ưa chuộng khắp nơi trên thế giới. Chi Lilium bao gồm 110 đến 120 loài thuộc họ Liliaceae Tuyl J. M. V et al. 2011 . Ở Việt Nam bên cạnh những giống lily nhập nội chúng ta đã và đang trồng một số loài lily bản địa ở đồng bằng từ lâu đời như là hoa Loa kèn trắng còn gọi là Huệ tây Loa kèn tứ quý Đặng Văn Đông 2010 và sở hữu một số loài lily đặc hữu quý mới được phát hiện mọc tự nhiên ở vùng núi phía bắc như Bách hợp còn gọi là lily hoang dại Nguyễn Thị Phương Thảo 2009 . Đây là những nguồn gen quý đang được khai thác không kiểm soát và có nguy cơ suy giảm nghiêm trọng. Như vậy cần có những nghiên cứu đầy đủ từ sinh học mô tả như hình thái học sinh lý học đến sinh học phân tử để phục vụ trong việc đánh giá chọn lọc nhân giống và tạo giống mới phù hợp với điều kiện sinh thái và nhu cầu của địa phương. Bên cạnh những phương pháp cổ điển trong đánh giá giống loài các phương pháp hiện đại cần được phát huy để tiết kiệm thời gian mà lại cho kết quả chính xác đó là các phương pháp sinh học phân tử. Chỉ thị phân tử đã được xem như công cụ hữu ích và được sử dụng rộng rãi vì thời gian từ lúc bắt đầu thí nghiệm tới khi cho ra kết quả ngắn chính xác trong nghiên cứu di truyền. Các chỉ thị barcode hay còn gọi là mã vạch DNA là một phương pháp mới do Paul Hebert đưa ra lần đầu tiên vào năm 2003 Hebert 2003 . Ưu điểm của phương pháp này là không cần phu thuộc vào hình thái của cả cây hoàn chỉnh mà chỉ cần một lượng nhỏ mẫu vẫn có thể xác định được chính xác loài với độ chính xác cao. Công cụ này xác định loài nhanh hơn các phương pháp truyền thống khác đồng thời cung cấp các dữ liệu trong bảo tồn sinh học như khảo sát đa dạng sinh học phát triển nguồn gen quý. Các
