- Sự phân cực của sóng vô tuyến điện - Phân chia sóng vô tuyến điện theo tần số và bước sóng - Các phương pháp truyền lan sóng trong môi trường thực - Công thức truyền sóng trong không gian tự do 1 Mục đích của chương - Nắm được các dạng phân cực của sóng vô tuyến điện và các băng sóng vô tuyến - Hiểu về các phương pháp truyền lan sóng trong môi trường thực - Nắm được cách tính toán các tham số khi truyền sóng trong không gian tự do . | CÁC VẤN ĐỀ CHUNG VỀ TRUYỀN SÓNG GIỚI THIỆU CHUNG Các chủ đề được trình bày trong chương - Sự phân cực của sóng vô tuyến điện - Phân chia sóng vô tuyến điện theo tần số và bước sóng - Các phương pháp truyền lan sóng trong môi trường thực - Công thức truyền sóng trong không gian tự do Hướng dẫn - Hoc kỹ các phần được trình bày trong chương - Tham khảo thêm 1 2 3 - Trả lời các câu hỏi và bài tập Mục đích của chương - Nắm được các dạng phân cực của sóng vô tuyến điện và các băng sóng vô tuyến - Hiểu v ề các phương pháp truyền lan sóng trong môi trường thực - Nắm được cách tính toán các tham số khi truyền sóng trong không gian tự do NHẮC LẠI MỘT SỐ TÍNH CHẤT CƠ BẢN CỦA SÓNG ĐIỆN TỪ. Sóng điện từ bao gồm hai thành phần điện trường ký hiệu E V m và từ trường ký hiệu H A m . Chúng có quan hệ mật thiết với nhau trong quá trình truyền lan và được mô tả bằng hệ phương trình Maxwell viết ở các dạng khác nhau. Giả sử ta xét một sóng phẳng truyền lan trong môi trường điện môi đồng nhất và đẳng hướng có các tham số hệ số điện môi e và hệ số từ thẩm p khi không có dòng điện và điện tích ngoài thì hệ phương trình Maxwell biểu thị mối quan hệ giữa điện trường và từ trường được viết dưới dạng vi phân như sau dEx dHy s dt - dz r dEx .dHy ổt dt 3 Nghiệm của hệ phương trình này cho ta dạng của các thành phần điện trường và từ trường là một hàm bất kỳ. Ex F1 I t - I F2I t I V v V v Hy G1 I t - - G21 t - V v V v Trong đó Fb F2 Gb G2 là các hàm sóng tùy ý. v - t m s là vận tốc pha của sóng. Từ ta có G1 F1 Z và G2 F2 Z với Z ựỵ Q là trở kháng sóng của môi trường. Nếu môi trường truyền sóng là chân không còn được gọi là không gian tự do các tham số của môi trường có giá trị So 109 36n F m p0 H m Do đó v . 1 m s c vận tốc ánh sáng - soFo Zo 120n Q Trong thực tế sóng điện từ thường biến đổi điều hòa theo thời gian. Đối với các sóng điện từ phức tạp ta có thể coi nó là tổng vô số các dao động điều hòa nghĩa là có thể áp dụng phép phân .