Bài viết này sử dụng các lý thuyết chức năng, lý thuyết về chiều kích tôn giáo và tôn giáo học so sánh để làm rõ tính chất mới của PGHNTL, qua đó định danh PGHNTL là một hình thức tôn giáo mới trong dòng tôn giáo nội sinh của cộng đồng người Việt ở Nam Bộ. | Nghiên cứu Tôn giáo. Số 12 2018 23 NGUYỄN THOẠI LINH PHẬT GIÁO HIẾU NGHĨA TÀ LƠN - MỘT TÔN GIÁO MỚI NỘI SINH Ở NAM BỘ Tóm tắt Được khai sinh ở vùng đất Nam Bộ vào đầu thế kỷ XX sau hơn 100 năm tồn tại phát triển 1915-2018 Phật giáo Hiếu Nghĩa Tà Lơn PGHNTL là chỗ dựa tâm linh cho một bộ phận người Việt và góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa đa dạng phong phú ở Nam Bộ. Hơn thế nữa PGHNTL đã trở thành một tôn giáo nội sinh ở vùng Tây Nam Bộ. Tuy nhiên theo quan điểm lý thuyết nghiên cứu tôn giáo mới thì trong khoảng 50 năm đầu của sự hình thành lan tỏa PGHNTL là một trong số những hình thức thuộc loại hình tôn giáo mới có nguồn gốc liên quan đến dòng tôn giáo nội sinh ở Nam Bộ Việt Nam. Bài viết này sử dụng các lý thuyết chức năng lý thuyết về chiều kích tôn giáo và tôn giáo học so sánh để làm rõ tính chất mới của PGHNTL qua đó định danh PGHNTL là một hình thức tôn giáo mới trong dòng tôn giáo nội sinh của cộng đồng người Việt ở Nam Bộ. Từ khóa Phật giáo Hiếu Nghĩa Tà Lơn Tôn giáo mới tôn giáo nội sinh Nam Bộ. 1. Tôn giáo mới và tôn giáo mới ở Nam Bộ Để xác định một tôn giáo mới các nhà nghiên cứu về tôn giáo đều thống nhất về các tiêu chí sau 1 Tôn giáo mới phản ánh những thay đổi lớn trong đời sống văn hóa - xã hội khiến một bộ phận người bị tổn thương hoặc chưa thể thích nghi được với những thay đổi đó 2 Tôn giáo mới luôn có một giáo chủ mới - người sáng lập có khả năng lôi cuốn và tổ chức giáo phái 3 Tôn giáo mới luôn giải thích lý giải giáo lý giới luật một cách khác thường thậm chí là gây sốc với văn hóa tôn giáo truyền thống 4 Tôn giáo mới được tổ chức thành Khoa Triết học Đại học Khoa học Xã hội amp Nhân văn Tp. Hồ Chí Minh. Ngày nhận bài 04 12 2018 Ngày biên tập 12 12 2018 Ngày duyệt đăng 19 12 2018. 24 Nghiên cứu Tôn giáo. Số 12 - 2018 những nhóm nhỏ độc lập tương đối và không ổn định 5 Tổ chức giáo hội hệ thống nghi lễ thờ cúng đơn giản thường xuyên điều chỉnh theo hướng thế tục 6 Sau một thời gian điều chỉnh để thích ứng được xã hội chấp nhận tôn giáo mới .
