"Giáo trình Cung cấp điện: Phần 2" nối tiếp với các kiến thức bù công suất phản kháng; tính toán dòng ngắn mạch; lựa chọn thiết bị điện; bảo vệ rơ le và tự động hóa; nối đất và chống sét; chiếu sáng công nghiệp. | CHƯƠNG VII BÙ CÔNG SUẤT PHẢN KHÁNG . Khái niệm chung và ý nghĩa của việc nâng cao hệ số công suất Nhu cầu dùng điện ngày một cao do đó phải tận dụng hết các khả năng của các nhà máy điện. Về mặt sử dụng phải hết sức tiết kiệm sử dụng hợp lý thiết bị điện giảm tổn thất điện năng đến mức nhỏ nhất phấn đấu để 1 kWh điện năng ngày càng làm ra nhiều sản phẩm. Toàn bộ hệ thống cung cấp điện có 10 15 năng lượng điện bị tổn thất qua khâu truyền tải và phân phối trong đó mạng xí nghiệp chiếm khoảng 60 lượng tổn thất đó. Vì vậy việc sử dụng hợp lý và khai thác hiệu quả thiết bị điện có thể đem lại những lợi ích to lớn. . Bản chất của hệ số công suất Trong mạng điện tồn tại hai loại công suất Công suất tác dụng P đặc trưng cho sự sinh ra công liên quan đến quá trình động lực. Gây ra môment qua cho các động cơ. Một phần nhỏ bù vào các tổn hao do phát nóng dây dẫn lõi thép Tại nguồn P trực tiếp liên quan đến tiêu hao năng lượng đầu vào. Công suất tác dụng P đặc trưng cho quá trình chuyển hoá năng lượng. Công suất phản kháng Q ngược lại không sinh ra công. Nó đặc trưng cho quá trình tích phóng năng lượng giữa nguồn và tải Nó liên quan đến quá trình từ hoá lõi thép máy biến áp động cơ gây biến đổi từ thông để tạo ra sđđ phía thứ cấp. Nó đặc trưng cho khâu tổn thất từ thông tản trong mạng. Ở nguồn nó liên quan đến sđđ của máy phát liên quan đến dòng kích từ máy phát . Như vậy để chuyển hoá được P cần phải có hiện diện của Q. Giữa công suất tác dụng P và công suất phản kháng Q lại liên hệ trực tiếp với nhau mà đặc trưng cho mối quan hệ đó là hệ số công suất. Các đại lượng P Q S cosφ liên hệ với nhau bằng tam giác công suất. Hình - Tam giác công suất 104 Công suất toàn phần S đặc trưng cho công suất thiết kế của thiết bị điện việc tăng giảm P Q không tuỳ tiện được. Vậy cùng một công suất S cố định nếu cosφ càng lớn tức φ càng nhỏ tức là công suất tác dụng càng lớn lúc đó người ta nói thiết bị được khai thác tốt hơn. Như vậy với từng thiết bị nếu cosφ càng lớn tức thiết
