Bài viết trình bày hai mô hình để nhận thức về người khuyết tật: (i) mô hình y tế (medical model of disability), và (ii) là mô hình xã hội (social model of disability)(1). Qua so sánh hai mô hình nhận thức về người khuyết tật này, bài viết nhấn mạnh sự quan trọng của mô hình xã hội trong giai đoạn hiện nay. | 65 CHUYÊN MỤC TRAO ĐỔI HỌC THUẬT MÔ HÌNH NHẬN THỨC VỀ NGƯỜI KHUYẾT TẬT TERAMOTO MINORU MỞ ĐẦU Theo chúng tôi về cơ bản có Sơ đồ 1. Cách nhận thức dựa vào mô hình y tế hai mô hình để nhận thức về người khuyết tật i mô hình y tế medical model of disability và ii là mô hình xã hội social model of disability 1 . Qua so sánh hai mô hình nhận thức về người khuyết tật này bài viết nhấn Nguồn Tác giả bài viết. mạnh sự quan trọng của mô hình xã hội trong giai đoạn hiện nay. Sơ đồ 1 giải thích về mô hình y tế theo đó hình A hình B là người 1. MÔ HÌNH Y TẾ khuyết tật và mỗi hình vuông còn lại Theo mô hình y tế khuyết tật là vấn tượng trưng cho người không khuyết đề cá nhân có bộ phận không bình tật 2 . Dựa vào mô hình y tế thì người thường trên thân thể trong tinh thần. khuyết tật hình A hình B phải cố Người với điều kiện này khó thực hiện gắng để trở thành như người không những việc mà người bình thường có khuyết tật hình vuông mới tham gia thể làm được và gặp khó khăn trong được xã hội 3 . Có nghĩa là người đời sống sinh hoạt làm việc. Cho nên khuyết tật phải thay đổi chứ không người khuyết tật cần nỗ lực để khắc phải là xã hội. phục khuyết tật của bản thân. 2. MÔ HÌNH XÃ HỘI Theo mô hình xã hội khuyết tật là vấn Viện Nghiên cứu Kinh tế Châu Á IDE- đề của xã hội. Xã hội được đề cập với JETRO . chế độ nhà nước. Trong xã hội có 66 TERAMOTO MINORU MÔ HÌNH NHẬN THỨC VỀ NGƯỜI KHUYẾT TẬT Sơ đồ 2. Cách nhận thức dựa vào mô hình xã hội 3. SỰ SO SÁNH GIỮA MÔ HÌNH Y TẾ VÀ MÔ HÌNH XÃ HỘI Để tìm hiểu sâu hơn về sự tham gia của người khuyết tật chúng tôi so sánh giữa mô hình y tế và mô hình xã hội. Bảng 1 cho thấy sự khác nhau giữa mô Nguồn Tác giả bài viết. hình y tế và mô hình xã hội. Nếu xem xét tình hình người nhiều yếu tố cản trở đối với người khuyết tật dựa trên mô hình y tế thì khuyết tật khi họ tham gia vào. Vì xã vấn đề cản trở người khuyết tật tham hội chưa khắc phục được những cản gia xã hội thuộc bản thân người trở chưa chuẩn bị tốt các điều kiện khuyết tật. Vì vậy người .