Phật giáo đối với đất nước nói chung, xứ Thanh nói riêng là một vấn đề lịch sử văn hóa thú vị. Bước đi của lịch sử địa phương cũng như sắc thái văn hóa xứ Thanh phản ánh nhiều nét ảnh xạ không nhỏ các tư tưởng triết học và văn hóa Phật giáo. Từ hệ thống chùa chiền dày đặc (269 ngôi chùa) trên quê hương “tam vương nhị chúa ”, vùng đất mà có lẽ tư tưởng Nho giáo có phần lấn át, vẫn sản sinh và tồn tại đến ngày nay một di sản Phật giáo đáng kể. | TRAO ĐỔI - NGHIÊN CỨU PHẬT GIÁO XỨ THANH NHÌN TỪ GÓC ĐỘ LỊCH SỬ Nguyễn Thị Thủy Tóm tắt Phật giáo đối với đất nước nói chung xứ Thanh nói riêng là một vấn đề lịch sử văn hóa thú vị. Bước đi của lịch sử địa phương cũng như sắc thái văn hóa xứ Thanh phản ánh nhiều nét ảnh xạ không nhỏ các tư tưởng triết học và văn hóa Phật giáo. Từ hệ thống chùa chiền dày đặc 269 ngôi chùa trên quê hương tam vương nhị chúa vùng đất mà có lẽ tư tưởng Nho giáo có phần lấn át vẫn sản sinh và tồn tại đến ngày nay một di sản Phật giáo đáng kể. Các chùa Sùng Nghiêm Linh Xứng Hoa Long Hương Nghiêm là cả một gia tài văn hóa lâu đời không phải địa phương nào cũng có được. Ảnh hưởng của Phật giáo trên đất Thanh đến đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân sự tham gia tích cực chủ động có trách nhiệm vào vận mệnh đất nước và địa phương là những tài sản đáng tự hào. Theo sử sách thì Phật giáo truyền bá vào Việt Nam từ những năm đầu công nguyên theo hai con đường đường thủy và đường bộ. Đường thủy bắt đầu từ Ân Độ theo các thuyền buôn dọc theo Nam Dương đến bán đảo Đông Dương ngày nay rồi vào Việt Nam. Đường bộ thông qua các nhà sư Ân Độ đến Bắc Trung Quốc qua Triều Tiên vào Nhật Bản và xuống nước ta. Chuyện Chử Đồng Tử học đạo của một nhà sư Ân Độ các truyền thuyết về Thạch Quang Phật và Ma Nương Phật Mẫu xuất hiện cùng thời với sự giảng đạo của Khâu Đà La Ksudra trong khoảng các năm 168-189 đã minh chứng cho dấu ấn của đạo Phật thời kỳ đầu truyền bá tại Việt Nam. Cho đến khoảng thế kỷ thứ II sau công nguyên nước ta đã hình thành trung tâm Phật giáo Luy Lâu thuộc tỉnh Bắc Ninh ngày nay là trụ sở Phật giáo quan trọng và lớn nhất của cả nước. Hòa cùng dòng chảy của cả nước Phật giáo du nhập vào Thanh Hóa cũng rất sớm dung hội cả Bắc Tông Đại thừa và Nam Tông Tiểu thừa . Từ buổi đầu du nhập Phật giáo đã hòa quyện cùng với sắc thái văn hóa xứ Thanh dung hội các dòng tư tưởng và tín ngưỡng địa phương nhưng không làm biến dạng những nét riêng có trong Hoằng Dương Phật pháp. Phật giáo Thanh Hóa luôn .
