Nội dung của tài liệu này trình bày phạm vi áp dụng phác đồ; đại cương sỏi thận, dịch tễ học sỏi thận, nguyên nhân gây bệnh, lý thuyết hình thành sỏi, cấu trúc của sỏi. | PHÁC ĐỒ ĐIỀU TRỊ SỎI THẬN I. PHẠM VI ÁP DỤNG PHÁC ĐỒ Tất cả bệnh nhân đến khám và điều trị tại BV Nhân dân Gia Định được chẩn đoán sỏi thận và điều trị ngoại trú hoặc nội trú. II. ĐẠI CƯƠNG Sỏi thận là một bệnh thường gặp và hay tái phát do sự kết tủa tạo thành sỏi của một số thành phần trong nước tiểu ở đường niệu trên trong những điều kiện lý hoá nhất định sỏi gây tắc đường tiết niệu gây nhiễm khuẩn và suy thận gây nguy hại cho sức khỏe và tính mạng người bệnh. III. DỊCH TỄ HỌC Sỏi thận là một bệnh khá phổ biến đứng hàng thứ 3 trong các bệnh lý đường tiết niệu sau nhiễm trùng tiểu và tiền liệt tuyến. Tần số mắc bệnh là 1-15 tuỳ theo từng vùng Campbell 2007 tùy theo tuổi giới vùng địa lý. Nam giới mắc bệnh gấp 3 lần nữ giới. Tuổi trung bình thường gặp của sỏi niệu 20-40 tuổi. Người da trắng mắc bệnh nhiều gấp 4-5 lần người da đen. Ở các nước đang phát triển nằm ở vùng nhiệt đới tần số mắc bệnh cao hơn. Một số quốc gia có tần suất sỏi niệu cao là Anh các nước Scandinavia Địa Trung Hải Bắc An Độ Pakistan Trung Âu Bắc úc Châu Malaysia Trung Quốc và Việt Nam. Một số yếu tố cũng góp phần thay đổi tần suất của sỏi đường tiết niệu như vùng khí hậu mùa trong năm lượng nước uống vào cơ thể hàng ngày chế độ ăn và nghề nghiệp. Yéu tố di truyền trong phạm vi gia đình theo kiểu da đen đã được nhiều tác giả nghiên cứu Lịunghall 1987 . Tuy nhiên các tập quán ăn uống trong gia đình cũng có vai trò quan trọng. Các thức ăn giàu protein đường tinh khiết giàu natri axalat ít sợi xơ làm tăng Calci acid urit oxalat. Làm giảm PH nước tiểu và nồng độ citrat trong nước tiểu Fellstrom 1985 . Chế độ uống nước không đầy đủ làm tăng nồng độ calci trong nước tiểu. Việt Nam cũng là Vùng sỏi tại bệnh viện Bình Dân tỷ lệ bệnh nhân sỏi niệu là 22 Ngô Gia Hy 1981 . số bệnh nhân phẫu thuật sỏi niệu đứng hàng đầu trong các phẫu thuật đường niệu khoảng 30-40 Nguyễn Kỳ và cs. . Trong đó thận là cơ quan niệu có sỏi nhiều nhất Nguyễn Bửu Triều 1997 . sỏi thận chiếm 40 trong các loại sỏi ở đường tiết .
