Bài viết trình bày được các nguyên nhân gây suy thận cấp, cơ chế bệnh sinh, các giai đoạn tiến triển suy thận cấp; Thực hành chẩn đoán, phân chia giai đoạn, chỉ định điều trị suy thận cấp, tiên lượng khả năng phục hồi suy thận cấp. | CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ TỔN THƯƠNG THẬN CẤP PGS. TS. Bùi Văn Mạnh Mục tiêu 1. Trình bày được các nguyên nhân gây suy thận cấp cơ chế bệnh sinh các giai đoạn tiến triển suy thận cấp. 2. Thực hành chẩn đoán phân chia giai đoạn chỉ định điều trị suy thận cấp tiên lượng khả năng phục hồi suy thận cấp. Tổn thương thận cấp Acute Kidney Injury - AKI trước đây được gọi là suy thận cấp đề cập đến một tình trạng do mất cân bằng về dịch điện giải acid-base gây ra dẫn đến giảm mức lọc cầu thận. Tuy nhiên gần đây thuật ngữ tổn thương thận cấp được sử dụng rộng rãi đề cập đầy đủ và toàn diện hơn các tổn thương bao gồm cả lâm sàng cận lâm sàng của suy thận và cả các tạng khác. Tổn thương thận cấp là tình trạng bệnh lý khá phổ biến trong hồi sức cấp cứu và thường nằm trong hội chứng suy đa tạng và là yếu tố nguy cơ độc lập làm kéo dài thời gian nằm viện và tăng tỉ lệ tử vong. Tổn thương thận cấp gặp ở khoảng 7 bệnh nhân điều trị nội trú và ở 4 đến 25 bệnh nhân tại khoa hồi sức trung bình có 5 đến 6 bệnh nhân tại khoa hồi sức có tổn thương thận cấp phải điều trị thay thế thận. Tỉ lệ tử vong của bệnh nhân có tổn thương thận cấp phụ thuộc nguyên nhân và mức độ nặng của tổn thương thận cấp có thể tới 50-70 số bệnh nhân nặng tại các khoa hồi sức. 1. ĐẠI CƯƠNG VỀ TỔN THƯƠNG THẬN CẤP . Khái niệm tổn thương thận cấp Đến nay còn chưa có sự đồng thuận hoàn toàn về khái niệm tổn thương thận cấp giữa các nghiên cứu khác nhau và có tới trên 35 định nghĩa về tổn thương thận cấp trong y văn. Hiện nay phân loại RIFLE Risk-nguy cơ Injury-tổn thương F-suy thận Loss- mất chức năng thận E-bệnh thận giai đoạn cuối và tiêu chuẩn của Mạng lưới nghiên 1 cứu tổn thương thận cấp Acute Kidney Injury Network-AKIN là một tổ chức quốc tế đa ngành bao gồm những nhà tiết niệu và hồi sức đề xuất gần đây được chấp nhận như một khái niệm chuẩn về tổn thương thận cấp. Bảng 1. Phân loại RIFLE Tiêu chí Tiêu chuẩn về mức lọc cầu Tiêu chuẩn nước tiểu thận MLCT và creatinin huyết thanh R - Risk MLCT giảm 25 hoặc Dưới 0
