Bài viết này thông qua phác thảo nguồn gốc và các biến thể của hình tượng thằng ngốc trong văn hóa và văn học, đi đến một cách hiểu Don Quixote và các một số tiểu thuyết hiện đại thế giới trong mối liên hệ với truyền thống thể hiện biểu tượng này. | TẠP CHÍ KHOA HỌC SỐ 16 2017 11 DON QUIXOTE V ANH EM GIA PHẢ NH THẰNG NGỐC DƯỚI GÓC NHÌN NHÌN VĂN HÓA 1 Bùi Linh Huệ Trường Đại học Khoa học - Đại học Thái Nguyên Tóm tắt tắt Nhân ắt vật Don Quixote của ñã nổi tiếng toàn thế giới như một nhân vật tiểu thuyết phức tạp ña nghĩa và thú vị nhất. Tuy nhiên ñể hiểu sâu sắc ý nghĩa của nhân vật này cần ñặt Don Quixote trong một bối cảnh văn học văn hóa rộng lớn. Bài viết này thông qua phác thảo nguồn gốc và các biến thể của hình tượng thằng ngốc trong văn hóa và văn học ñi ñến một cách hiểu Don Quixote và các một số tiểu thuyết hiện ñại thế giới trong mối liên hệ với truyền thống thể hiện biểu tượng này. Từ khóa khóa Don Quixote M. Cervantes Cái trống thiếc G. Grass motif thằng ngốc nghiên cứu văn học từ góc ñộ văn hóa. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Tuy hình tượng thằng ngốc ñã bắt rễ từ lâu trong văn hóa và văn học nhân loại nhưng có thể nói Don Quixote mới là một trong cái mốc ñầu tiên ñánh dấu cho sự thể hiện kiểu hình tượng nhân vật này một cách tròn trặn sinh ñộng và phức tạp. Theo Carroll B. Johnson trong cuốn Don Quixote Cuộc hành trình tìm kiếm tiểu thuyết hiện ñại Nxb Waveland Pr Inc 2000 ý tưởng về nhân vật thằng ngốc Don Quixote cho cuốn sách cùng tên của nhà văn vĩ ñại Cervantes ñã ít nhiều ñược gợi ý từ hai tác phẩm Orlando Điên của Ludovico Ariosto bậc thầy của văn học Phục hưng Ý mà nhà văn hết sức ngưỡng mộ và Lời cầu nguyện của thằng ngốc của Desiderius Erasmus nhà nhân văn Phục hưng với chủ trương cải cách ñạo Thiên Chúa có ảnh hưởng rất lớn tới thời ñại của Cervantes . Song hai tác phẩm trên mới chỉ những nguồn tác ñộng trực tiếp nhất thực sự hình tượng thằng Ngốc - thông thái như Don Quixote ñã có lịch sử từ lâu trong văn hoá và văn học nhân loại. Bài viết này sẽ phác họa một cái nhìn tổng quát về gia phả và diện mạo của chàng ngốc Don Quixote cùng các anh em trong lịch sử văn hóa nói chung và văn học nói riêng ñể có thể hiểu sâu sắc hơn về ý nghĩa tiềm ẩn trong các biến thân của hình tượng thằng ngốc. 1 .
