Gérard Genette là một nhà lập thuyết lí thuyết liên văn bản. Ông đã chỉ ra các phương thức chuyển vị từ “hạ văn bản” sang “thượng văn bản” là: Cắt xén, rút gọn, khuếch đại và chuyển hóa động cơ, đồng thời, Genette đã lấy dẫn chứng bằng nhiều bộ phim chuyển thể. Tuy nhiên, qua nghiên cứu và thực tế trải nghiệm, chúng tôi nhận thấy rằng các phương thức mà Genette đề xuất chưa thực sự bao quát hết thực tiễn của hiện tượng chuyển thể. | TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ Trường Đại học Khoa học ĐH Huế Tập 7 Số 2 2017 TỪ GỢI Ý CỦA GÉRARD GENETTE VỀ CÁC PHƯƠNG THỨC CHUYỂN VỊ THƯỢNG VĂN BẢN SỰ MỞ RỘNG BIÊN ĐỘ KHÁI NIỆM KHI PHÂN TÍCH HIỆN TƯỢNG CHUYỂN THỂ VĂN HỌC - ĐIỆN ẢNH Hoàng Hữu Phước Khoa Giáo dục Tiểu học Trường Đại học Sư phạm Đại học Huế Email hoanghuuphuoc12345@ TÓM TẮT Gérard Genette là một nhà lập thuyết lí thuyết liên văn bản. Ông đã chỉ ra các phương thức chuyển vị từ hạ văn bản sang thượng văn bản là cắt xén rút gọn khuyếch đại và chuyển hoán động cơ đồng thời Genette đã lấy dẫn chứng bằng nhiều bộ phim chuyển thể. Tuy nhiên qua nghiên cứu và thực tế trải nhiệm chúng tôi nhận thấy rằng các phương thức mà Genette đề xuất chưa thực sự bao quát hết thực tiễn của hiện tượng chuyển thể. Từ những gợi ý của Genette về các phương thức chuyển vị đồng thời dựa trên cơ sở lí luận khoa học của tâm lí học chúng tôi hi vọng sẽ mở rộng nội hàm khái niệm của Genette để tìm ra những khái niệm bao quát được hiện tượng chuyển thể dẫn chứng qua tiểu thuyết và phim Mật mã Da Vinci . Từ khóa Gérard Genette Mật mã Da Vinci phương thức chuyển vị thượng văn bản. 1. MỞ ĐẦU Gérard Genette là một nhà nhà cấu trúc luận trần thuật học nhà lập thuyết lớn người mang lại những cách hiểu mới cho lí thuyết liên văn bản. Trong công trình Palimpsests Literature in Second Degree 1997 ông đã chỉ ra rằng mỗi văn bản là một palimpsest Một bản viết trên miếng da được viết lần hai lần viết đầu đã bị cạo xóa 2 181 . Văn bản sau viết đè lên văn bản trước. Genette đã giản lược quan niệm liên văn bản đến mức chỉ còn là mối quan hệ cùng hiện diện giữa hai văn bản hay một vài văn bản trong một văn bản cụ thể là sự hiện diện trên thực tế của một văn bản này bên trong một văn bản khác 4 169 . Văn bản nhất thiết mang những vết tích của văn bản trước đó và vì thế mà có tính xuyên văn bản transtextuality . Khái niệm tính xuyên văn bản là lí do để công trình này ra đời đánh dấu tham vọng của Gettene muốn thay thế khái niệm tính liên .
