Quốc âm thi tập là tập thơ phản ánh những tâm trạng vui, buồn khác nhau của Nguyễn Trãi trong những năm tháng làm quan và lui về ở ẩn. Để hiểu thêm về con người Nguyễn Trãi, bài viết tập trung phân tích hai kiểu con người trong tập thơ: kiểu con người hành đạo với lý tưởng trung hiếu và con người cá nhân cô độc trước sóng gió cuộc đời. | TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ Trường Đại học Khoa học ĐH Huế Tập 7 Số 2 2017 NHỮNG NẺO ĐƯỜNG PHÂN THÂN TRONG QUỐC ÂM THI TẬP CỦA NGUYỄN TRÃI Hà Ngọc Hòa Khoa Ngữ văn Trường Đại học Khoa học Đại học Huế Email hangochoa@ TÓM TẮT Quốc âm thi tập là tập thơ phản ánh những tâm trạng vui buồn khác nhau của Nguyễn Trãi trong những năm tháng làm quan và lui về ở ẩn. Để hiểu thêm về con người Nguyễn Trãi bài viết tập trung phân tích hai kiểu con người trong tập thơ kiểu con người hành đạo với lý tưởng trung hiếu và con người cá nhân cô độc trước sóng gió cuộc đời. Từ khóa Nguyễn Trãi Quốc âm thi tập con người hành đạo con người cá nhân 1. Xét trong tiến trình phát triển của lịch sử văn học trung đại Việt Nam có lẽ Nguyễn Trãi nằm trong số ít những người neo đậu trên bến bờ văn chương bằng cả thơ chữ Hán lẫn chữ Nôm. Bên cạnh Ức Trai thi tập là Quốc âm thi tập mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc có từ bao đời. Tuy chia sẻ với văn học chữ Hán những quan điểm thẩm mỹ nhất định nhưng cuộc sống đời thường vẫn là nỗi ám ảnh trong thơ Nôm Nguyễn Trãi. Không phải ngẫu nhiên mà các nhà nghiên cứu thường xem Nguyễn Trãi là người có công khai sơn phá thạch đặt nền móng cho thơ quốc âm. Và cũng từ Quốc âm thi tập trở đi thơ Nôm Đường luật mới gặt hái được nhiều thành công trên con đường chiếm lĩnh hiện thực cuộc sống bằng những buồn vui thế thái những khát khao trần tục của kiếp người. Quốc âm thi tập gồm có 254 bài thơ được chia làm bốn môn loại với tổng cộng 53 đề mục phản ánh những tâm trạng những sắc thái tâm hồn riêng biệt của nhà thơ trước hải hoạn ba đào dâu bể của cuộc đời. Về hoàn cảnh ra đời của Quốc âm thi tập các công trình nghiên cứu đều thống nhất ý kiến tập thơ được sáng tác trong khoảng thời gian ông lui về ở ẩn tại Côn Sơn - nơi mà tuổi thơ êm đềm đã trải qua cùng ông ngoại Quan Tư Đồ Trần Nguyên Đán Qua đó có thể thấy trong thơ Nôm Nguyễn Trãi chủ yếu bộc lộ tâm sự của ông khi phải đi ở ẩn 3 221 nhưng theo nhà nghiên cứu Đào Duy Anh thì Quốc âm thi tập còn gắn
