Mọi trào lưu triết học, trong sự phát triển của mình đều phải quan tâm giải quyết các vấn đề nhận thức. Trong triết học Phật giáo, vấn đề này cũng được quan tâm nghiên cứu và đã có được những kết quả quan trọng góp phần cho sự phát triển của nhận thức luận Phật giáo nói riêng và cho lý luận nhận thức nói chung. | TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ Trường Đại học Khoa học ĐH Huế Tập 7 Số 2 2017 TÌM HIỂU GIÁO LÝ TÁM THỨC TRONG TRIẾT HỌC PHẬT GIÁO Nguyễn Thị Thắng Trần Thị Hà Trang Khoa Lý luận Chính trị Trường Đại học Khoa học Đại học Huế Email thanghuongtra@ TÓM TẮT Mọi trào lưu triết học trong sự phát triển của mình đều phải quan tâm giải quyết các vấn đề nhận thức. Trong triết học Phật giáo vấn đề này cũng được quan tâm nghiên cứu và đã có được những kết quả quan trọng góp phần cho sự phát triển của nhận thức luận Phật giáo nói riêng và cho lý luận nhận thức nói chung. Nhưng để thực hiện quá trình nhận thức con người cần có những công cụ gì. Vai trò của chúng ra sao Việc tìm hiểu giáo lý Tám thức trong triết học Phật giáo sẽ giúp chúng ta luận giải những điều đó. Từ khóa Triết học Tám thức Phật giáo. Khoảng 600 năm trước Tây lịch dân tộc Ấn Độ cổ đã chứng kiến sự ra đời của một hệ tư tưởng mà về sau mang tầm vóc nhân loại đó là Đạo Phật. Qua hơn 25 thế kỷ tư tưởng của đạo Phật không những vẫn tồn tại có ảnh hưởng ngày càng lớn trên thế giới mà còn được mọi người biết đến với nhiều phát hiện mới mẻ. Bên cạnh tính huyền thoại như các vị giáo chủ của nhiều tôn giáo khác Phật Thích Ca người sáng lập ra đạo Phật còn là một nhân vật lịch sử. Xuất phát từ việc nhìn thấu nỗi khổ ở đời Ngài đi tìm con đường diệt khổ cho mình cho mọi người và cho cả chúng sinh. Chính trong quá trình đi tìm con đường diệt khổ ấy Ngài đã từng bước xây dựng một hệ thống lý luận về nhận thức mang đặc trưng riêng của Phật giáo. Hệ thống này càng được bổ sung dần hoàn thiện hơn bởi các môn đồ sau này của Ngài. Lý luận nhận thức trong triết học Phật giáo có những điểm khác so với nhận thức luận của triết học Mác - Lênin và với nhiều trường phái triết học trong lịch sử. Tuy nhiên chính những điểm khác nhau ấy đã làm cho triết học Phật giáo đặc biệt là nhận thức luận Phật giáo thể hiện được đường hướng tu hành và chứng nghiệm về thế giới theo một cách riêng của mình. Với những nét riêng ấy nhận thức
