Luận văn Thạc sĩ | ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN KHOA VĂN HỌC TRẦN THỊ HƯƠNG CẤM KỴ VÀ ĐỐI PHÓ VỚI CẤM KỴ NHÌN TỪ GÓC ĐỘ VĂN HOÁ KHẢO SÁT QUA THƠ NÔM TRUYỀN TỤNG CỦA HỒ XUÂN HƯƠNG LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP Ngành Văn học khoá 2004 2007 Người hướng dẫn . TRẦN NHO THÌN Học viên thực hiện TRẦN THỊ HƯƠNG Hà nội - 2008 1 ĐẶT VẤN ĐỀ Lịch sử nghiên cứu tiểu sử văn bản thơ Hồ Xuân Hƣơng I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI. Như chúng ta đã biết xã hội phong kiến Việt Nam lấy Nho giáo làm ý thức hệ chính thống. Văn hóa vốn có đặc điểm khắc phục cái bản năng. Nhưng con người lý tưởng của Nho gia là nội thánh ngoại vương tu kỷ trị nhân. Văn hoá Nho giáo không chỉ khắc phục mà còn áp chế kiểm soát đời sống bản năng nhất là bản năng tình dục nên đề tài tình dục là hầu như là mảnh đất cấm kỵ đối với văn học nhà Nho. Nói đến quan hệ tính giao nói đến quan hệ tình ái nam nữ trong văn chương là một điều cần né tránh. Tất nhiên không có đạo luật chính thức nào qui định không được kể tả quyền nam nữ được yêu đương hay làm tình trong văn chương song các áp lực của đời sống văn hóa xã hội phong kiến buộc các văn nhân tự kiểm duyệt mà né tránh. Trong luận văn này chúng tôi gọi gọn lại là cấm kỵ cái bản năng để chỉ hiện tượng này. Một điều hiển nhiên rằng con người hiện thực phải cân bằng hài hoà cả bản năng lẫn văn hoá. Nếu con người chỉ có mặt văn hoá coi nhẹ bản năng là không tưởng hoặc con người chỉ có mặt bản năng thì không được. Hai điều ấy gắn kết với nhau như hai mặt của một tờ giấy để tạo nên một con người hiện thực tồn tại trong cuộc sống thực. Có thể cấm đoán bằng mệnh lệnh bằng các tín điều đạo đức thậm chí bằng các hình phạt khắc nghiệt đối với phần bản năng nhưng không thể tiêu diệt được quyền sống bản năng. Freud đã chỉ ra cái bản năng tính dục chỉ bị ý thức đạo đức chèn ép đẩy xuống hàng tiềm thức và sẽ hiện ra dưới dạng vô thức. Về phương diện diễn ngôn bản năng tính dục có thể được biểu đạt bằng những hình thức ngụy trang che đậy nào đó nhằm đối phó với các cấm đoán.
