Nghiên cứu nhằm mục đích phân tích xu hướng lựa chọn chủ ngữ thể hiện điểm nhìn khi kể chuyện bằng tiếng Nhật của người Nhật và người Việt học tiếng Nhật theo các ngôi kể khác nhau. Kết quả cho thấy, so với kể chuyện theo ngôi thứ ba thì khi kể chuyện theo ngôi kể thứ nhất, sự lựa chọn chủ ngữ là nhân vật tôi của người Việt học tiếng Nhật tăng lên, tính cố định chủ ngữ cao hơn; năng lực tiếng Nhật càng cao thì sự cố định chủ ngữ càng cao. | Kỷ yếu điện tử Hội thảo Quốc gia Nghiên cứu liên ngành về Ngôn ngữ và Giảng dạy ngôn ngữ lần thứ VI NGHIÊN CỨU VỀ SỰ LỰA CHỌN CHỦ NGỮ THỂ HIỆN ĐIỂM NHÌN CỦA NGƢỜI VIỆT HỌC TIẾNG NHẬT KHI KỂ CHUYỆN THEO CÁC NGÔI KỂ KHÁC NHAU Đặng Thái Quỳnh Chi Trƣờng Đại học Ngoại ngữ Đại học Huế Tóm tắt Nghiên cứu nhằm mục đích phân tích xu hƣớng lựa chọn chủ ngữ thể hiện điểm nhìn khi kể chuyện bằng tiếng Nhật của ngƣời Nhật và ngƣời Việt học tiếng Nhật theo các ngôi kể khác nhau. Kết quả cho thấy so với kể chuyện theo ngôi thứ ba thì khi kể chuyện theo ngôi kể thứ nhất sự lựa chọn chủ ngữ là nhân vật tôi của ngƣời Việt học tiếng Nhật tăng lên tính cố định chủ ngữ cao hơn năng lực tiếng Nhật càng cao thì sự cố định chủ ngữ càng cao. Kết quả này góp phần quan trọng vào việc tìm ra hƣớng luyện tập phù hợp để xây dựng ý thức lựa chọn chủ ngữ khi kể chuyện bằng tiếng Nhật của ngƣời học theo xu hƣớng gần với ngƣời bản xứ hơn. Từ khóa chủ ngữ điểm nhìn kể chuyện 1. Mở đầu Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng một trong những nguyên nhân khiến cách diễn đạt bằng tiếng Nhật của ngƣời nƣớc ngoài học tiếng Nhật không đƣợc tự nhiên là do sự khác biệt trong cách đặt điểm nhìn ngôn ngữ Tashiro 1995 Kim 2001 . Có thể căn cứ vào nhiều yếu tố ngữ pháp khác nhau nhƣ thì thể giới từ để xác định điểm nhìn của ngƣời nói trong phát ngôn. Trong đó chủ ngữ là hạt nhân của điểm nhìn có nghĩa là chủ ngữ- đối tƣợng mà ngƣời nói đặt điểm nhìn vào để biểu đạt các tƣơng quan trong phát ngônrất quan trọng. Vì thế trong bài báo này chúng tôi muốn làm rõ cách lựa chọn chủ ngữ thể hiện điểm nhìn của ngƣời Việt học tiếng Nhật có sự khác biệt nhƣ thế nào so với ngƣời Nhật tùy theo năng lực tiếng Nhật và tùy theo cách chỉ thị ngôi kể. Từ đó đƣa những kiến nghị phù hợp để ngƣời Việt học tiếng Nhật có cách lựa chọn chủ ngữ thể hiện điểm nhìn gần hơn với ngƣời bản xứ. 2. Cơ sở lý luận Về điểm nhìn của chủ ngữ trong tiếng Nhật Kuno 1978 nhận định ngƣời nói thông thƣờng phải đặt điểm nhìn vào bản thân mình không thể