Trong bài báo này, tôi giới thiệu một phương pháp kiểm định giả thuyết thống kê bằng trị số p hay p-value. Khác với phương pháp kiểm định cổ điển, phương pháp này sẽ kiểm định giả thuyết thống kê thông qua xác suất phạm sai lầm loại 1 cũng như dễ dàng biết được mức độ khẳng định bác bỏ giả thuyết thông qua p-value. | NGHIÊN CỨU TRAO ĐỔI KIỂM ĐỊNH GIẢ THUYẾT THỐNG KÊ BẰNG P-VALUE STATISTICAL HYPOTHESIS TESTING BY P-VALUE Nguyễn Đức Khiêm1 Tóm tắt Trong bài báo này tôi giới thiệu một phương pháp kiểm định giả thuyết thống kê bằng trị số p hay p-value. Khác với phương pháp kiểm định cổ điển phương pháp này sẽ kiểm định giả thuyết thống kê thông qua xác suất phạm sai lầm loại 1 cũng như dễ dàng biết được mức độ khẳng định bác bỏ giả thuyết thông qua p-value. Từ khóa Kiểm định giả thuyết thống kê trị số p xác suất sai lầm loại 1. Abstract In this article I recommend a method of testing statistical hypothesis by p probability or p-value. Different from the classical test method this method will test the statistical hypothesis through the probability of type 1 error as well as easily know the level of affirmation rejected the null hypothesis H0 through p-value. Keywords Hypothesis test statistics p-value probability type 1 error. 1. Đặt vấn đề Trong những năm gần đây ngoài phương pháp kiểm định giả thuyết thống kê theo cách tiếp cận cổ điển nhiều nhà nghiên cứu thường sử dụng một cách tiếp cận khác. Thay vì kiểm định giả thuyết với mức xác suất α định trước thì họ cho rằng ta nên định rõ giả thuyết H0 và đối thuyết H1 sau đó thu thập số liệu mẫu và tính giá trị của tiêu chuẩn kiểm định. Từ đó có thể xác định được xác suất tối đa mắc phải sai lầm loại I nếu ta bác bỏ giả thuyết H0 đối với tập dữ liệu mẫu đang quan sát. Xác suất này thường được gọi là giá trị xác suất p p-value của kiểm định. 2. Nội dung . Tính p-value Chúng ta sẽ minh họa cách tính p-value viết tắt của probability value qua ví dụ sau Ví dụ 1 Trước đây trọng lượng trung bình khi xuất chuồng của giống gà tam hoàng ở trại chăn nuôi là 3 0 kg. Năm nay người ta áp dụng thử một phương pháp chăn nuôi mới. Sau một thời gian áp dụng thử người ta chọn ngẫu nhiên 40 con đem cân và tính được trọng lượng trung bình là 3 1 kg. Biết rằng trọng lượng của gà khi xuất chuồng là đại lượng ngẫu nhiên có phân phối chuẩn với độ lệch .