Bài viết giới thiệu một cách sơ lược về phương tiện mang, thực trạng và xu hướng nghiên cứu phát triển phương tiện mang hiện nay trên thế giới, qua đó đưa ra một số ý kiến trao đổi về vấn đề nghiên cứu phát triển phương tiện mang ở Việt Nam trong tương lai gần. | Thông tin khoa học công nghệ MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ NGHIÊN CỨU PHÁT TRIỂN PHƯƠNG TIỆN MANG PHÓNG VỆ TINH Ở VIỆT NAM Hoàng Thế Dũng1 Lê Mạnh Cường2 Nguyễn Văn Hiếu2 Tóm tắt Phương tiện phóng hay tên lửa đẩy là phương tiện mang PTM trọng tải có ích vào không gian sử dụng phương pháp động lực học tên lửa để tăng tốc vật mang lên ít nhất bằng vận tốc vũ trụ cấp 1 7 9 km s cho phép đưa vật mang vào quỹ đạo khép kín quanh Trái đất. Theo quy luật PTM bao gồm hai hoặc ba tầng tùy thuộc vào sơ đồ kết cấu của tên lửa hoạt động nối tiếp hoặc song song và tách khỏi tên lửa khi chúng hết nhiên liệu do đó cần tăng tốc tên lửa lên vận tốc vũ trụ cấp 1 vào thời điểm nó được đưa tới quỹ đạo. Bài báo giới thiệu một cách sơ lược về PTM thực trạng và xu hướng nghiên cứu phát triển PTM hiện nay trên thế giới qua đó đưa ra một số ý kiến trao đổi về vấn đề nghiên cứu phát triển PTM ở Việt Nam trong tương lai gần. Từ khóa Tên lửa đẩy Phương tiện phóng Công nghệ không gian. 1. SƠ LƯỢC VỀ PHƯƠNG TIỆN MANG PTM hay tên lửa vũ trụ hiện nay có cấu trúc phức tạp được lắp ráp từ hàng nghìn chi tiết mỗi bộ phận đều có vai trò riêng. Trái tim của PTM là hệ thống động cơ - là một tổ hợp năng lượng cao đảm bảo tăng tốc tên lửa đến một tốc độ cho trước ngoài ra phải đảm bảo tính điều khiển được cho tên lửa trong suốt quá trình bay. Hệ thống điều khiển của tên lửa vũ trụ có các cảm biến cảm nhận được tính chất môi trường và đặc điểm khí động lực học của tên lửa cho phép tên lửa hoàn toàn tự chủ trong môi trường bay. Hệ thống điều khiển phổ biến nhất hiện nay hoạt động dựa trên phương pháp điều khiển quán tính nghĩa là đo gia tốc tuyến tính bằng các thiết bị sử dụng tính chất quán tính của vật liệu. Ngoài hệ thống động cơ và hệ thống điều khiển bay thành phần tên lửa còn có tải trọng có ích có chức năng khác nhau tùy thuộc vào mục đích của tên lửa. PTM được phóng thẳng đứng giúp đơn giản hóa việc thiết kế và chế tạo bệ phóng. Để tối ưu năng lượng PTM được phóng theo hướng đông tốc độ của tên lửa cộng với tốc
