Rễ củ sấy khô của cây Cốt khí (Polygonum cusidatum Sieb. Et Zucc.), họ Rau răm (Polygonaceae) đã có chuyên luận ở DĐVN V. Cao chiết từ dược liệu này đã được chứng minh có khả năng chống oxy hóa, bảo vệ tế bào gan. Emodin và physcion là hai trong số các hợp chất anthraquinon của Cốt khí đã được chứng minh có nhiều tác dụng sinh học. | Nghiên cứu Y Học TP. Hồ Chí Minh Tập 24 Số 2 2020 PHÂN LẬP VÀ XÂY DỰNG QUY TRÌNH ĐỊNH LƯỢNG ĐỒNG THỜI EMODIN VÀ PHYSCION TRONG RỄ CỐT KHÍ RADIX POLYGONI CUSPIDATI Nguyễn Hoàng Duy Nguyễn Hữu Lạc Thủy TÓM TẮT Mở đầu Rễ củ sấy khô của cây Cốt khí Polygonum cusidatum Sieb. Et Zucc. họ Rau răm Polygonaceae đã có chuyên luận ở DĐVN V. Cao chiết từ dược liệu này đã được chứng minh có khả năng chống oxy hóa bảo vệ tế bào gan. Emodin và physcion là hai trong số các hợp chất anthraquinon của Cốt khí đã được chứng minh có nhiều tác dụng sinh học. Tuy nhiên chuyên luận Cốt khí rễ DĐVN V chưa qui định chỉ tiêu và phương pháp xác định hàm lượng hoạt chất trong dược liệu này. Vì vậy để góp phần kiểm soát chất lượng cho Cốt khí chúng tôi đã nghiên cứu phân lập emodin physcion với độ tinh khiết trên 98 và sử dụng hai anthraquinon này để làm chất đối chiếu nội bộ trong việc xây dựng quy trình định lượng đồng thời emodin và physcion của dược liệu Cốt khí bằng phương pháp sắc ký lỏng. Quy trình được thẩm định đầy đủ các chỉ tiêu theo hướng dẫn của ICH và được ứng dụng để khảo sát một số mẫu dược liệu thu thập trên thị trường. Đối tượng phương pháp nghiên cứu Đối tượng là emodin physcion và dược liệu Cốt khí. Nghiên cứu phân lập emodin và physcion từ cao cồn và xây dựng thẩm định quy trình định lượng đồng thời emodin và physcion trong Cốt khí bằng phương pháp sắc ký lỏng. Kết quả Từ 0 5 kg dược liệu phân lập được emodin 435 mg và physcion 35 6 mg. Độ tinh khiết sắc ký lần lượt là 99 02 và 99 69 . Xây dựng và thẩm định quy trình định lượng đồng thời emodin và physcion trong Cốt khí bằng phương pháp sắc ký lỏng với các điều kiện cột sắc ký C18 250 x 4 6 mm 5μm pha động methanol acid phosphoric 0 1 85 15 tốc độ dòng 1 ml phút bước sóng phát hiện 254 nm. Quy trình được thẩm định đạt tính phù hợp hệ thống độ đặc hiệu độ chính xác và độ đúng. Khoảng tuyến tính của emodin từ 10 100 ppm ŷ 100842 7X R2 0 9999 physcion từ 4 0 40 ppm y 102177 7X R2 0 9990 . Kết luận Quy trình phân lập emodin và
