Bài giảng Vật lý đại cương 2: Chương 5 - TS. Phạm Thị Hải Miền có nội dung trình bày về: bức xạ nhiệt, các định luật phát xạ của vật đen tuyệt đối, thuyết lượng tử năng lượng Planck, thuyết lượng tử ánh sáng Einstein, hiệu ứng Compton. Mời các bạn cùng tham khảo chi tiết nội dung bài giảng. | CHƢƠNG 5 QUANG LƢỢNG TỬ 1. BỨC XẠ NHIỆT . Bức xạ nhiệt . Vật đen tuyệt đối . Định luật Kirchhoff 2. CÁC ĐỊNH LUẬT PHÁT XẠ CỦA VẬT ĐEN TUYỆT ĐỐI . Định luật Stéfan Boltzmann . Định luật Wien 3. THUYẾT LƢỢNG TỬ NĂNG LƢỢNG PLANCK 4. THUYẾT LƢỢNG TỬ ÁNH SÁNG EINSTEIN 5. HIỆU ỨNG COMPTON . BỨC XẠ NHIỆT Bức xạ nhiệt là sóng điện từ do vật chất bị kích thích bởi tác dụng nhiệt phát ra. Khi vật phát ra bức xạ năng lượng của nó giảm nhiệt độ của vật giảm. Và ngược lại. Bức xạ nhiệt cân bằng năng lượng vật phát ra bằng năng lượng vật thu vào nhiệt độ của vật không thay đổi theo thời gian. Những đại lƣợng đặc trƣng của sự bức xạ nhiệt Năng suất phát xạ toàn phần là năng lượng do một đơn vị diện tích bề mặt của vật phát ra trong một đơn vị thời gian ở nhiệt độ T. d T J W RT 2 dS m s m 2 Hệ số phát xạ đơn sắc là năng lượng do một đơn vị diện tích bề mặt của vật phát ra trong một đơn vị thời gian ở nhiệt độ T ứng với bước sóng nằm trong khoảng λ λ dλ . dRT J W r T m3 s m 3 d Hệ số phát xạ đơn sắc phụ thuộc bản chất và nhiệt độ vật bước sóng λ. Hệ số hấp thụ toàn phần là tỉ số giữa năng lượng mà vật hấp thụ được với năng lượng bức xạ toàn phần được gửi đến vật. d T aT 1 d T Hệ số hấp thụ đơn sắc là tỉ số giữa năng lượng mà vật hấp thụ được với năng lượng bức xạ toàn phần được gửi đến vật tại bước sóng λ dλ . d T a T 1 d T Hệ số hấp thụ đơn sắc phụ thuộc bản chất và nhiệt độ vật bước sóng λ của chùm đơn sắc gửi tới vật. . VẬT ĐEN TUYỆT ĐỐI Vật đen tuyệt đối là vật hấp thụ hoàn toàn năng lượng của mọi chùm bức xạ đơn sắc gửi tới nó. a T 1 Trong tự nhiên không có vật đen tuyệt đối chỉ có vật có tính chất gần với tính chất của VĐTĐ. . ĐỊNH LUẬT KIRCHHOFF Tỉ số giữa hệ số phát xạ đơn sắc và hệ số hấp thụ đơn sắc của một vật bất kỳ ở trạng thái bức xạ nhiệt cân bằng không phụ thuộc vào bản chất của vật đó chỉ phụ thuộc vào nhiệt độ của nó và bước sóng của bức xạ. r T T a T T là hàm số chung cho mọi vật nên được gọi là hàm số phổ biến. Sự phát xạ của một vật bất