Nghiên cứu trình bày việc lựa chọn chủng vi khuẩn KSF có khả năng sử dụng vật liệu compozit axit polylactic(PLA)/gypsum nhằm ứng dụng xử lý triệt để vât liệu compozit PLA/gypsum sau khi sử dụng. Trong đó, PLA đóng vai trò như nguồn cacbon (CH2O) (chất nhường điện tử), gypsum đóng vai trò như sunfat (SO4 2-) (chất nhận điện tử). | Nghiên cứu khoa học công nghệ NGHIÊN CỨU KHẢ NĂNG PHÂN HỦY VẬT LIỆU COMPOZIT AXIT POLYLACTIC GYPSUM PHẾ THẢI CỦA CHỦNG VI KHUẨN KHỬ SUNFAT BIỂN KIỀU THỊ QUỲNH HOA 2 3 MAI ĐỨC HUYNH 1 TRẦN HỮU TRUNG 1 NGUYỄN HỮU ĐẠT 1 NGUYỄN THỊ THU HÀ 2 PHẠM THỊ PHƯỢNG 2 HOÀNG THỊ VÂN AN 4 NGUYỄN VŨ GIANG 1 3 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Gypsum phế thải là sản phẩm phụ trong quá trình sản xuất phân lân từ hòa tan quặng apatit trong axit sulfuric H2SO4 dư để thu được axit phosphoric H3PO4 theo phương trình 1 như sau Ca5 PO4 3F 5H2SO4 10H2O 3H3PO4 HF 1 Gypsum phế thải gọi tắt là gypsum ở dạng bột màu ghi có tính axít pH 2- 3 . Thành phần chủ yếu của gypsum là chiếm 75-80 khối lượng một số các oxit kim loại SiO2 P2O5 SiO2 Al2O3 và phần còn lại là kim loại nặng chiếm 20-25 khối lượng do đó tiềm ẩn tác động xấu tới môi trường và con người. Ở nước ta có 3 nhà máy phát sinh nguồn chất thải gypsum lớn là nhà máy DAP - Đình Vũ Hải Phòng nhà máy DAP - Lào Cai và nhà máy phân bón Đức Giang tại thành phố Lào Cai với lượng tồn đọng lên tới 5 6 triệu tấn. Dự báo lượng chất thải này sẽ tăng lên khoảng 3 8 triệu tấn mỗi năm. Trong các biện pháp xử lý gypsum dư thừa hiện nay đổ thải trực tiếp gypsum vào nước mặt hoặc đổ ra bãi rác hay chôn lấp hiện đang được sử dụng rộng rãi ở các quốc gia sản xuất phân lân nói chung và ở Việt Nam nói riêng do dễ tiến hành và chi phí thấp 1 2 . Tuy nhiên biện pháp này ảnh hưởng nghiêm trọng tới chất lượng nước ngầm và đất đai 3 . Để giảm thiểu các tác động xấu đến môi trường gypsum đã được sử dụng làm nguyên liệu thô chế tạo vật liệu cho ngành xây dựng hay công nghiệp sản xuất hóa chất như làm phụ gia cho xi măng bê tông sản xuất tấm gypsum xây dựng. Một hướng đi mới có nhiều triển vọng hiện nay là sử dụng gypsum thay thế bột đá làm chất độn cho nhựa nhiệt dẻo như poly etylen tỷ trọng thấp LDPE 4 poly etylen tỷ trọng cao HDPE 5-7 . Vật liệu compozit trên cơ sở nhựa nhiệt dẻo và gypum có thể ứng dụng làm vỏ cáp điện ống nước ống gân xoắn nhờ khả năng chống
