Bài viết trình bày khảo sát sự thay đổi của thể tích bàng quang qua các lần xạ trị bằng phương tiện siêu âm cầm tay và cone beam CT, đồng thời đánh giá sự di lệch của vị trí đáy tử cung qua các lần xạ trị và tương quan của di lệch này với thể tích bàng quang. | Tạp chí Ung thư học Việt Nam Số 5-2020-Tập 2 Journal of Oncology Viet Nam - Issue N5-2020-Vol 2 NHI - PHỤ KHOA NIỆU SIÊU ÂM ĐÁNH GIÁ THỂ TÍCH BÀNG QUANG NHẰM KIỂM SOÁT DI LỆCH CƠ QUAN ĐÍCH TRONG XẠ TRỊ ĐIỀU BIẾN CƯỜNG ĐỘ UNG THƯ CỔ TỬ CUNG TRẦN ĐẶNG NGỌC LINH1 ĐOÀN THÁI CANG2 NGUYỄN HUY LỘC3 NGUYỄN THẾ HIỂN3 TÓM TẮT Mục đích Khảo sát sự thay đổi của thể tích bàng quang qua các lần xạ trị bằng phương tiện siêu âm cầm tay và cone beam CT đồng thời đánh giá sự di lệch của vị trí đáy tử cung qua các lần xạ trị và tương quan của di lệch này với thể tích bàng quang. Đối tượng và phương pháp Hồi cứu mô tả 40 trường hợp bệnh nhân được chẩn đoán xác định ung thư cổ tử cung và được xạ trị kỹ thuật IMRT tại bệnh viện Ung bướu Thành phố Hồ Chí Minh từ 01 01 2019 đến 31 12 2019. Kết quả Trên siêu âm siêu âm cầm tay kích thước bàng quang theo chiều trước - sau là 6 2 1 3cm theo chiều trên-dưới là 7 1 1 0cm và theo chiều trái - phải là 7 8 1 0cm các kích thước này tương đối hằng định trong quá trình xạ trị. Trên CT kích thước bàng quang trung bình theo chiều trước - sau là 7 4 1 5cm theo chiều trên - dưới là 7 0 2 4cm và theo chiều trái-phải là 9 3 1 3cm. Kích thước bàng quang trên CT lớn nhất lúc mô phỏng và lần xạ trị đầu tiên giảm dần qua các lần xạ trị tiếp theo. Các kích thước bàng quang trên siêu âm không tương quan với các kích thước tương ứng trên CT. Di lệch của điểm đáy tử cung so với CT mô phỏng tính gộp theo chiều trước - sau là 3 1 9 6mm theo chiều trên-dưới là -6 7 14 3mm theo chiều trái-phải là -0 3 7 0mm. Di lệch của điểm đáy tử cung tương quan với kích thước bàng quang trên cone beam CT. Đáy tử cung có xu hướng di lệch ra trước và xuống dưới phù hợp với các kích thước bàng quang giảm dần trong quá trình xạ trị. Di lệch của điểm đáy tử cung không tương quan với các kích thước bàng quang đo được trên siêu âm. Kết luận Siêu âm cầm tay là giúp phân biệt nhanh các bệnh nhân có đủ thể tích nước tiểu trong bàng quang trước khi chụp cone beam CT trong quá trình xạ trị .
