Bài viết đề xuất quy tắc vận hành hồ chứa của các hồ ứng với trường hợp tạo mực nước đón lũ ở các hồ chứa nhỏ hơn mực nước đón lũ quy định trong quy trình nhằm xả lũ an toàn cho hạ du, đồng thời đề xuất phương pháp xả lũ hợp lý cho hệ thống Vu Gia – Thu Bồn để giảm lũ cho hạ du mà không ảnh hưởng lớn đến mục tiêu phát điện của các hồ chứa. Mời các bạn cùng tham khảo. | NGHIÊN CỨU ĐỀ XUẤT QUY TẮC VẬN HÀNH XẢ LŨ AN TOÀN CHO HỆ THỐNG HỒ CHỨA TRÊN LƢU VỰC SÔNG VU GIA THU BỒN TRONG MÙA MƢA LŨ Tô Thúy Nga1 Nguyễn Thế Hùng1 1 Trường Đại học Bách Khoa Đại học Đà Nẵng Tóm tắt Lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn sau khi xây dựng các hồ chứa thượng nguồn chế độ lũ và ngập lụt hạ du sẽ bị ảnh hưởng bởi các hồ chứa này. Nếu có chế độ vận hành hợp lý cho các hồ chứa này sẽ có tác động tích cực đối với vùng hạ du mà vẫn đảm bảo được mục tiêu phát điện và an toàn hồ chứa ngược lại nếu không có chế độ vận hành thích hợp sẽ có tác động tiêu cực và trong nhiều trường hợp gây thiệt hại lớn cho vùng hạ du. Trong nghiên cứu này chúng tôi đề xuất quy tắc vận hành hồ chứa của các hồ ứng với trường hợp tạo mực nước đón lũ ở các hồ chứa nhỏ hơn mực nước đón lũ quy định trong quy trình nhằm xả lũ an toàn cho hạ du đồng thời đề xuất phương pháp xả lũ hợp lý cho hệ thống Vu Gia Thu Bồn để giảm lũ cho hạ du mà không ảnh hưởng lớn đến mục tiêu phát điện của các hồ chứa. 1. Đặt vấn đề Trong số 5 hồ chứa thủy điện lớn trên sông Vu Gia Thu Bồn có nhiệm vụ cắt giảm lũ cho hạ du có 3 hồ chứa là Sông Tranh 2 A Vƣơng và Đakmi 4 thuộc nhóm các hồ chứa đã có quy định về vận hành cắt lũ hạ du với tổng dung tích phòng lũ là 175 71 triệu m3. Phần dung tích phòng lũ của các hồ chứa này giới hạn bởi mực nƣớc đón lũ ZDL đến mực nƣớc dâng bình thƣờng HBT và chỉ đƣợc sử dụng để cắt lũ ở khu vực đỉnh lũ khi dự báo trong khoảng từ 6-12 h tới lũ tại mỗi hồ chứa đạt đỉnh. Cũng theo quy trình liên hồ chứa trong thời kỳ mùa lũ các hồ chứa này đƣợc tích đến mực nƣớc lớn hơn mực nƣớc đón lũ và có thể tích đến mực nƣớc dâng bình thƣờng chỉ khi dự báo trong khoảng 24h tới lƣu lƣợng lũ vƣợt qua một giá trị nhất định đối với từng hồ chứa mới xả nƣớc để đƣa về mực nƣớc đón lũ. Nhƣ vậy các hồ chứa này ƣu tiên nhiệm vụ tích nƣớc phát điện . Điều này cũng hơ ̣p lý vì đối với lƣu vực Vu Gia -Thu Bồn lũ lên xuống rất nhanh và lƣu lƣợng cơ bản thời kỳ mùa lũ rất nhỏ nếu duy trì mực nƣớc hồ ở mức .