Thành Hồ ở Phú Yên được biết đến đầu tiên trong cuốn “Đại Nam nhất thống chí” với cái tên thành cổ An Nghiệp. Thành Hồ đóng một vai trò như là trung tâm quyền lực về kinh tế, văn hóa - xã hội, tôn giáo, chính trị trong khu vực. Bài viết sẽ trình bày tổng quan di tích thành Hồ ở Phú Yên và xem xét mối quan hệ với các di tích Champa trong khu vực thuộc tiểu quốc Kathaura - Champa ở miền Trung Việt Nam. | TẠP CHÍ KHOA HỌC ĐẠI HỌC VĂN LANG Quảng Vân Sơn THÀNH HỒ Ở PHÚ YÊN VÀ MỐI LIÊN HỆ VỚI CÁC DI TÍCH CHAMPA HO CITADEL IN PHU YEN PROVINCE AND IT S RELATIONSHIP WITH OTHER RELICS OF CHAMPA QUẢNG VÂN SƠN TÓM TẮT Thành Hồ ở Phú Yên được biết đến đầu tiên trong cuốn Đại Nam nhất thống chí với cái tên thành cổ An Nghiệp. Thành Hồ đóng một vai trò như là trung tâm quyền lực về kinh tế văn hóa - xã hội tôn giáo chính trị trong khu vực. Cùng với thành Hồ các di tích văn hóa Champa trên địa bàn tỉnh Phú Yên còn khá nhiều phần lớn đều là phế tích. Những năm gần đây nhiều tác giả nghiên cứu về thành Hồ nhưng chưa xem xét vị thế mối quan hệ thành Hồ với văn hóa Champa và khu vực lân cận tiểu quốc Kauthara . Bằng góc nhìn khảo cổ học bài viết sẽ trình bày tổng quan di tích thành Hồ ở Phú Yên và xem xét mối quan hệ với các di tích Champa trong khu vực thuộc tiểu quốc Kathaura - Champa ở miền Trung Việt Nam. Từ khóa thành Hồ ở Phú Yên Khauthara - Champa mối quan hệ các di tích khác. ABSTRACT The Ho citadel in Phu Yen province was first known in quot Dai Nam nhat thong chi quot with the name An Nghiep ancient citadel. Ho citadel plays a role as a powerful center of economy culture society religion and politics in the region. Along with Ho citadel there are quite many other cultural relics of Champa in Phu Yen province but most of them are ruins. In recent years many authors have studied the Ho citadel but have not yet considered the position and relation of Ho citadel with Champa culture and its vicinity Kauthara belonging Kingdoms . From the archaeological perspective this article presents an overview of Ho citadel relic in Phu Yen and considers its relation to the Champa relics in the region of Kathaura-Champa state in central Vietnam. Key words Ho citadel in Phu Yen Khauthara Champa realation other relics. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ văn hóa Champa ở tỉnh Phú Yên nói chung và Vương quốc Champa tọa lạc ở miền Trung thành Hồ nói riêng là một công việc cần thiết Việt Nam từ thế kỷ II đến đầu thế
