Ba hợp chất alkaloid là rutaecarpine (1), evodiamine (2), schinifoline (3) và một hợp chất phenylpropanoid là integrifoliodiol (4) đã được tinh sạch từ dịch chiết của quả cây Thôi chanh trắng Tetradium ruticarpum (A. Juss.) T. G. Hartley thu tại Lạng Sơn. Cấu trúc của chúng được xác định bằng các phương pháp phổ hiện đại như phổ khối (MS) và phổ cộng hưởng từ hạt nhân hai chiều (2D NMR). | HNUE JOURNAL OF SCIENCE DOI Natural Sciences 2021 Volume 66 Issue 1 pp. 65-71 This paper is available online at http HOẠT CHẤT ỨC CHẾ TẾ BÀO UNG THƯ VÚ TRONG QUẢ CÂY THÔI CHANH TRẮNG Tetradium ruticarpum Nguyễn Phi Hùng1 Trần Quốc Toàn1 Nguyễn Anh Tuấn2 3 Trịnh Ngọc Thảo Vy4 Ngô Thị Ngọc Yến4 Tô Đạo Cường5 và Đặng Ngọc Quang2 1 Viện Hóa học các Hợp chất Thiên nhiên Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam 2 Khoa Hóa học Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 3 Trường Trung học cơ sở và Trung học phổ thông Lê Quý Đôn Hà Nội 4 Khoa Y Dược Trường Đại học Tây Nguyên 5 Khoa Dược Trường Đại học Phenikaa Tóm tắt. Ba hợp chất alkaloid là rutaecarpine 1 evodiamine 2 schinifoline 3 và một hợp chất phenylpropanoid là integrifoliodiol 4 đã được tinh sạch từ dịch chiết của quả cây Thôi chanh trắng Tetradium ruticarpum A. Juss. T. G. Hartley thu tại Lạng Sơn. Cấu trúc của chúng được xác định bằng các phương pháp phổ hiện đại như phổ khối MS và phổ cộng hưởng từ hạt nhân hai chiều 2D NMR . Cả bốn hợp chất đều được nghiên cứu khả năng kháng tế bào ung thư vú MCF-7 và tế bào kháng thuốc ung thư vú MCF TAMR . Kết quả cho thấy hợp chất rutaecarpine 1 có khả năng ức chế sự phát triển của tế bào kháng thuốc ung thư vú MCF TAMR với IC50 là 64 6 M ngoài ra ba hợp chất 1 2 và 4 có khả năng ức chế tế bào ung thư vú MCF-7 ở mức độ trung bình. Từ khóa Tetradium ruticarpum rutaecarpine evodiamine schinifoline integrifoliodiol. 1. Mở đầu Cây Thôi chanh trắng hay còn gọi là Chân hương Thù dù Ngô vu và Xà lạp có tên khoa học là Tetradium ruticarpum A. Juss. T. G. Hartley thuộc họ Cam quýt Rutaceae . Cây này được A. Juss. . Hartley mô tả đầu tiên vào năm 1981 1 . Cây có chiều cao đạt khoảng 2 5 - 8 0 m. Cành cây có mầu nâu hoặc nâu tía khi còn non có nhiều lông dài mềm khi già thì nhẵn. Lá mọc đối hình lông chim sẻ cả cuống và lá dài 15 - 35 cm mang 2 - 5 đôi lá chét có cuống ngắn lá chét dài 5 - 14 cm rộng 2 5 - 6 0 cm nhọn ở mép hai mặt có lông màu .
