Nội dung chính của bài viết trình bày việc sử dụng sinh thái nhân văn như một cách tiếp cận hiệu quả trong việc xây dựng và quản lý các khu dự trữ sinh quyển (KDTSQ) đã và đang được thực hiện thành công tại Việt Nam. Báo cáo này tóm tắt những bài học kinh nghiệm áp dụng sinh thái nhân văn trong việc xây dựng và quản lý các KDTSQ thế giới tại Việt Nam. Mời các bạn tham khảo! | SINH THÁI NHÂN VĂN VÀ MẠNG LƯỚI QUỐC GIA CÁC KHU DỰ TRỮ SINH QUYỂN THẾ GIỚI CỦA VIỆT NAM Nguyễn Hoàng Trí Đại học Sư phạm Hà Nội GIỚI THIỆU Con người là thành phần quan trọng của sinh quyển tiến hóa của loài người gắn liền với tiến hóa của sinh quyển. Tác động của con người lên sinh quyển có thể thấy rõ như ô nhiễm môi trường chuyển đổi hoặc gây ra đảo lộn nơi sống thay đổi cấu trúc và phân bố lớp phủ thực vật và đất khai thác quá mức nguồn lợi không tái tạo thay đổi thành phần loài trong tự nhiên của một vùng do phát triển nông nghiệp nhập nội loài mới gây đảo lộn sinh thái thay thế đa dạng loài bằng đơn loài do phát triển nông nghiệp nuôi thủy sản sử dụng quá mức thuốc trừ sâu diệt cỏ xả chất thải bừa bãi mất cân bằng các hệ thống sinh thái môi trường John 1994 Socialist Republic of Vietnam 2004 . Áp dụng sử dụng sinh thái nhân văn như một cách tiếp cận hiệu quả trong việc xây dựng và quản lý các khu dự trữ sinh quyển KDTSQ đã và đang được thực hiện thành công tại Việt Nam. Báo cáo này tóm tắt những bài học kinh nghiệm áp dụng sinh thái nhân văn trong việc xây dựng và quản lý các KDTSQ thế giới tại Việt Nam. 1. SINH THÁI NHÂN VĂN - NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN VÀ CÁCH TIẾP CẬN Người Việt Nam rất coi trọng mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên. Theo quan niệm truyền thống mối quan hệ này được thể hiện trên ba yếu tố thiên - địa - nhân trời - đất - người . Con người là một bộ phận của thiên nhiên người là hoa của đất . Con người là cao quý nhưng không thể thoát ly khỏi các quy luật của tự nhiên mà chính là do thiên nhiên tạo ra. Ý tưởng con người sống hài hòa với thiên nhiên đã được các bậc tiền nhân đúc kết Trăng thanh gió mát kho vô tận nước biển non xanh thú hữu tình . Những nghiên cứu về sinh thái nhân văn không chỉ đề cập đến những quy luật tự nhiên mà 54 cả những quy luật xã hội đặc biệt là sự tác động qua lại giữa hai hệ thống này với nhau trong quá trình phát triển. Nói một cách khác nó yêu cầu các nghiên cứu này phải thể hiện được những kiến thức cả về khoa
