Đến nay đã có khá nhiều tài liệu, công trình nghiên cứu đưa ra các khái niệm, định nghĩa về nguồn nhân lực của một quốc gia. Tuy không hoàn toàn giống nhau, nhưng có thể hiểu một cách nôm na là nguồn nhân lực chính là nguồn lao động. | CHẤT LƯỢNG NGUỒN NHÂN LỰC BÀI TOÁN TỔNG HỢP CẦN CÓ LỜI GIẢI ĐỒNG BỘ PGS. TS. Phùng Rân I. KHÁI NIỆM NGUỒN NHÂN LỰC Đến nay đã có khá nhiều tài liệu, công trình nghiên cứu đưa ra các khái niệm, định nghĩa về nguồn nhân lực của một quốc gia. Tuy không hoàn toàn giống nhau, nhưng có thể hiểu một cách nôm na là nguồn nhân lực chính là nguồn lao động. Theo người Việt Nam, khái niệm ít tranh cãi là nguồn lao động là những người đủ 15 tuổi trở lên có việc làm và những người trong độ tuổi lao động. Tùy thuộc vào môi trường kinh tế xã hội, nguồn lao động sẽ được phân bổ khác nhau trong bốn lĩnh vực hoạt động sau: - Hoạt động trong lĩnh vực quản lý hành chính công bao gồm từ nhân viên đến nhà lãnh đạo. - Hoạt động trong lĩnh vực quản lý doanh nghiệp từ sơ cấp, trung cấp đến cao cấp. - Hoạt động trong lĩnh vực khoa học công nghệ ở công tác nghiên cứu lẫn triển khai ứng dụng. - Lao động trong các ngành nghề khác nhau như sản xuất kinh doanh và dịch vụ. Từ lĩnh vực hoạt động và phổ trình độ cần có, ta có thể thấy được tính đa dạng cả về chủng loại lẫn cấp trình độ của nguồn lao động (nguồn nhân lực). Thực tế cho thấy: sự hưng thịnh hay suy vong của một quốc gia, một lãnh thổ phụ thuộc rất lớn vào chất lượng của nguồn nhân lực này. Cũng cần nhấn mạnh nguồn nhân lực có chất lượng phải đảm bảo trên tất cả các lĩnh vực hoạt động. Thực vậy: Nhà quản lý lãnh đạo yếu kém, quốc gia có thể bị suy vong. Nhà quản lý doanh nghiệp yếu, doanh nghiệp có thể bị phá sản. Các nhà khoa học công nghệ yếu dẫn đến nền kinh tế trì trệ kém phát triển. Người lao động không đủ khả năng, công việc sẽ tồn đọng, thiếu hiệu quả. Vậy chất lượng của nguồn nhân lực là gì? Đã có nhiều cách trình bày khác nhau về khái niệm chất lượng nguồn nhân lực, nhưng tựu trung lại ta có thể tóm tắt chất lượng nguồn nhân lực được thể hiện ở hai tiêu chí: + Phẩm chất đạo đức và + Năng lực hoạt động (năng lực tác nghiệp) Hai tiêu chí này trước đây vẫn thường được nói là vừa hồng, vừa chuyên. Trong hai tiêu chí trên, tiêu chí .
