Mục tiêu nghiên cứu của sáng kiến kinh nghiệm là làm rõ cơ sở lí thuyết về tương tác của phôtôn với êlêctrôn để giúp các em hiểu rõ hơn bản chất tương tác, biết so sánh với hiệu ứng quang điện, hiểu sâu hơn về hiệu ứng Compton, biết ứng dụng để làm được một số bài tập cơ bản. Phân loại các bài toán mang tính chất điển hình về tương tác của phôtôn với êlêctrôn để giúp các em học sinh tư duy sâu về cách thức nhận biết các dạng câu hỏi có thể gặp trong đề thi. | SKKN năm 2015 BD HSG hiệu ứng Compton I. TÊN SÁNG KIẾN LÀM RÕ CƠ SỞ LÍ THUYẾT VÀ XÂY DỰNG HỆ THỐNG BÀI TẬP BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI PHẦN HIỆU ỨNG COMPTON II. TÁC GIẢ SÁNG KIẾN Họ và tên NGUYỄN THỊ PHƯƠNG DUNG Đơn vị công tác Tổ Vật lí - Trường THPT Chuyên Lương Văn Tụy Địa chỉ email nguyendungcnb@ III. NỘI DUNG SÁNG KIẾN 1. Giải pháp cũ thường làm Hiệu ứng quang điện và hiệu ứng Compton đều là những bằng chứng thực nghiệm chứng tỏ bản chất hạt của ánh sáng. Trong cả hai hiệu ứng trên đều đề cập tới sự tương tác của phôtôn với êlêctrôn nhưng bản chất của sự tương tác lại rất khác nhau. Và đây là vấn đề khó đối với học sinh. Trong chương trình sách giáo khoa phổ thông đại trà không yêu cầu học sinh hiểu sâu hơn về bản chất tương tác giữa photon với electron mà chỉ dừng lại khai thác về khái niệm hiện tượng quang điện ba định luật quang điện và công thức Anh-xtanh cho hiệu ứng quang sách giáo khoa chuyên Vật lí 12 thìsự tương tác của phôtôn với êlêctrôn còn được giới thiệu qua cả hiệu ứng Compton tuy nhiên cả lí thuyết và bài tập đều chưa thật sâu sắc rõ ràng và đầy đủ. Trong nội dung kiến thức thi học sinh giỏi quốc gia nhiều năm gần đây yêu cầu học sinh phải nghiên cứu và hiểu sâu cả hiệu ứng compton và các ứng dụng của nó. Vì vậy tìm hiểu bản chất của sự tương tác giữa phôtôn với êlêctrôn để thấy rõ sự khác nhau về kết quả của hai hiệu ứng là cần thiết đối với giáo viên giảng dạy môn vật lý THPT nói chung và giáo viên học sinh chuyên lý nói riêng. Với mong muốn được làm rõ hơn về lí thuyết và đưa ra một cái nhìn tổng thể và đầy đủ về các dạng bài tập cũng như phương pháp giải bài tập về hiệu ứng Compton tôi xin trình bày một số kết quả rút ra được từ việc nghiên cứu vấn đề nêu trên trong quá trình tham gia BD HSG quốc gia thời gian qua và xin được trao đổi cùng các đồng Nguyễn Thị Phương Dung - THPT Chuyên Lương Văn Tụy 1 SKKN năm 2015 BD HSG hiệu ứng Compton nghiệp về vấn đề này. Đây cũng là lí do để tôi chọn đề tài này làm sáng kiến kinh .
