Nghiên cứu này có mục tiêu xác định các gene mã hóa SWEET trong hệ gene của cây ca cao, phân tích các đặc điểm cấu trúc, sự phân bố của gene cũng như các đặc điểm hóa lí lí thuyết của các protein SWEET ở loài cây này và sự biểu hiện gene. Những kết quả nghiên cứu này bước đầu cung cấp các thông tin khoa học về cấu trúc, chức năng của các SWEET của loài cây công nghiệp quan trọng này. | BÁO CÁO KHOA HỌC VỀ NGHIÊN CỨU VÀ GIẢNG DẠY SINH HỌC Ở VIỆT NAM - HỘI NGHỊ KHOA HỌC QUỐC GIA LẦN THỨ 4 DOI PHÂN TÍCH ĐẶC ĐIỂM IN SILICO CÁC GENE MÃ HÓA PROTEIN SWEET Ở CÂY CA CAO Theobroma cacao L. Cao Phi Bằng1 Nguyễn Văn Đính2 Trần Thị Thanh Huyền3 Lê Thị Mận1 Vũ Xuân Dương1 Tóm tắt. SWEET sugars will eventually be exported transporter là một trong các nhóm protein vận chuyển đường quan trọng ở thực vật. Trong nghiên cứu này 21 gene mã hóa protein SWEET trong hệ gene cây ca cao đã được xác định và phân tích. Các gene này có chiều dài từ 1379 đến 2700 gốc nucleotide hầu hết gene có năm intron. Các protein suy diễn có từ 232 tới 306 gốc axit amin và có mang các xoắn xuyên màng đặc trưng đã biết cho các SWEET. Hầu hết các protein này có tính kiềm. Phân tích cây phả hệ cho thấy các gene SWEET của cây ca cao được phân chia thành bốn nhóm nhóm I 4 gene nhóm II 4 gene nhóm III 6 gene và nhóm IV 7 gene . Các gene này phân bố không đồng đều trong hệ gene của cây ca cao. Nhiễm sắc thể số 3 và số 5 mang 13 trong tổng số 21 gene SWEET. Một số hiện tượng nhân gene ở trên hai nhiễm sắc thể này có liên quan đến số lượng nhiều các gene SWEET ở nhóm III và nhóm IV. Mười hai trong tổng số 21 gene SWEET có các mã phiên EST được phát hiện ở một số loại mô khác nhau của cây ca cao dưới các điều kiện khác nhau. Phần lớn trong số chúng có các EST được thu từ các mô sinh sản hoặc các mô chịu tác động của stress vô sinh và hữu sinh gợi ý rằng các gene này giữ vai trò quan trọng trong sự phát triển cũng như tính chống chịu của cây ca cao. Từ khóa Biểu hiện gene ca cao cây di truyền đặc điểm gene SWEET. 1. MỞ ĐẦU Ca cao Theobroma cacao L. là loài cây nhiệt đới thường xanh có nguồn gốc ở vùng đất thấp rừng mưa nhiệt đới Amazon được con người thuần hóa trên năm trước Motamayor et al. 2002 . Hiện nay loài cây này đã được trồng ở trên 50 quốc gia trên thế giới trong đó có Việt Nam. Hạt ca cao chủ yếu được sử dụng để làm socola mứt và trong công nghiệp mỹ phẩm .