Trong bài viết này, dựa trên các kết quả quan trắc trong năm 2017 và 2018, chúng tôi xem xét mối quan hệ thực nghiệm giữa hàm lượng TSS và phốtpho tổng số (TP) trong môi trường nước hạ lưu Sông Hồng, đoạn chảy từ Hà Nội đến Ba Lạt. | Kỷ yếu Hội nghị Nghiên cứu cơ bản trong Khoa học Trái đất và Môi trường DOI MỐI QUAN HỆ GIỮA HÀM LƯỢNG CHẤT RẮN LƠ LỬNG VÀ PHỐTPHO TỔNG SỐ TRONG MÔI TRƯỜNG NƯỚC HẠ LƯU SÔNG HỒNG Lê Như Đa1 Lê Thị Phương Quỳnh1 Phùng Thị Xuân Bình2 Hoàng Thị Thu Hà1 Dương Thị Thủy3 1 Viện Hóa học các hợp chất thiên nhiên Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam Email quynhltp@ 2 Đại học Điện lực Hà Nội 3 Viện Công nghệ môi trường Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam TÓM TẮT Gần đây tải lượng chất rắn lơ lửng TSS của các con sông châu Á đang bị giảm mạnh do việc xây dựng và vận hành nhiều đập hồ chứa. Hệ thống Sông Hồng là ví dụ điển hình của sông vùng Đông Nam Á có suy giảm mạnh tải lượng TSS do hàng loạt hồ chứa được xây dựng ở Trung Quốc và Việt Nam. Giảm TSS có thể dẫn đến giảm một số chất gắn kết như các chất dinh dưỡng N P C và điều đó có thể ảnh hưởng đến hệ sinh thái vùng cửa sông và vùng ven biển. Trong bài báo này dựa trên các kết quả quan trắc trong năm 2017 và 2018 chúng tôi xem xét mối quan hệ thực nghiệm giữa hàm lượng TSS và phốtpho tổng số TP trong môi trường nước hạ lưu Sông Hồng đoạn chảy từ Hà Nội đến Ba Lạt. Kết quả cho thấy có mối quan hệ rõ rệt giữa TSS và TP ở hạ lưu Sông Hồng và được thể hiện qua phương trình y 0 0177x0 4409 trong đó x là hàm lượng TSS và y là hàm lượng TP với giá trị R2 đạt 0 782. Kết quả nghiên cứu mở ra khả năng tính toán hàm lượng TP của hạ lưu Sông Hồng khi có sẵn các số liệu hàm lượng TSS một thông số thường dễ được quan trắc. Từ khóa Chất rắn lơ lửng phốtpho tổng số Sông Hồng hồ chứa. 1. GIỚI THIỆU Chuyển tải cát bùn lơ lửng của các hệ thống sông trên thế giới thường gắn liền với chuyển tải một số nguyên tố gắn kết như phốtpho P nitơ N cacbon C Wall và cs. 1996 Wang và cs. 2012 Ji và cs. 2016 . Gần đây suy giảm tải lượng cát bùn lơ lửng đã được quan trắc đối với nhiều sông trên thế giới trong đó có Sông Hồng do tác động của con người đặc biệt là việc xây dựng hàng loạt hồ chứa .