Bài viết trình bày các kết quả nghiên cứu về vận chuyển bùn cát trên hệ thống sông Vu Gia - Thu Bồn trong giai đoạn 1980-2016 tại hai trạm thủy văn Nông Sơn và Thanh Mỹ, và các số liệu quan trắc ban đầu về hàm lượng thủy ngân tích lũy trong trầm tích tại các hồ thủy điện ĐakMi 4 và sông Tranh 2. | Kỷ yếu Hội nghị Nghiên cứu cơ bản trong Khoa học Trái đất và Môi trường DOI ĐÁNH GIÁ ẢNH HƯỞNG CỦA HỒ THỦY ĐIỆN VÀ HOẠT ĐỘNG KHAI THÁC KHOÁNG SẢN ĐẾN VẬN CHUYỂN BÙN CÁT TRÊN HỆ THỐNG SÔNG VU GIA - THU BỒN Đặng Thị Hà1 Alexandra Coynel2 1 Đại học Bà Rịa - Vũng Tàu Email leha1645@ 2 Đại Học Bordeaux Email TÓM TẮT Trong thời gian qua với áp lực phát triển dân số và kinh tế đã có những tác động không nhỏ đến chất lượng nước lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn trong đó việc khai thác khoáng sản và xây dựng hồ thuỷ điện trên lưu vực sông là những ví dụ điển hình. Kết quả nghiên cứu của chúng tôi đã chỉ ra rằng từ khi hai hồ thủy điện Sông Tranh 2 và ĐakMi 4 đi vào hoạt động khối lượng bùn cát vận chuyển bởi hệ thống sông Vu Gia - Thu Bồn đã giảm một nửa. Hơn thế nồng độ thuỷ ngân phân tích từ các mẫu trầm tích trong lòng hồ rất cao vượt mức tiêu chuẩn cho phép theo QCVN43 2012 BTNMT. Chúng tôi cũng đã tính toán được khối lượng thủy ngân tích tụ trong trầm tích ở hai hồ đạt từ đến tấn sau 6 năm đi vào hoạt động. Việc quản lý và sử dụng các trầm tích ô nhiễm thuỷ ngân này đang là thách thức lớn không chỉ với Ban quản lý dự án thuỷ điện mà còn cả với chính quyền và người dân nơi đây. Từ khóa Sông Vu Gia - Thu Bồn thủy điện vận chuyển bùn cát ô nhiễm thủy ngân. 1. GIỚI THIỆU Hệ thống sông Vu Gia-Thu Bồn là một trong năm hện thống sông lớn nhất Viêt Nam với diện tích lưu vực là km chủ yếu nằm trên địa phận tỉnh Quảng Nam và thành phố Đà Nẵng. Trên hệ thống sông này các hoạt động của con người bao gồm hoạt động phá rừng xây dựng hồ thủy điện khai thác cát trong lòng sông và hoạt động khai thác khoáng sản đặc biệt là khai thác vàng gần như mất kiểm soát đã để lại những hậu quả khôn lường đối với môi trường và sức khoẻ người dân 1 . Cụ thể trên lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn có hơn 10 công trình thủy điện trong đó có 4 hồ thủy điện lớn là Thủy điện sông Tranh 2 ĐakMi 4 sông Bung 4 và thủy điện A Vương và có khoảng .
