Đề tài tính bổ chính một vòng cho moment từ dị thường của hạt trong lý thuyết trường lượng tử, cụ thể moment từ dị thường của electron trong QED. Việc tính đóng góp bổ chính một vòng, sẽ phải tính thêm nhiều giản đồ Feynman, chứa các tích phân phân kỳ, mà chúng có thể phân kỳ hồng ngoại và phân kỳ tử ngoại. | Môment từ dị thường của electron và phương pháp điều cắt xung lượng trong lý thuyết trường lượng tử Nguyễn Đắc Minh Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Luận văn ThS Chuyên ngành Vật lý lý thuyết và vật lý toán Mã số 60 44 01 03 Người hướng dẫn . Nguyễn Xuân Hãn Năm bảo vệ 2014 Keywords. Vật lý Vật lý toán Monent Electron Xung lượng Lý thuyết trường lượng tử. Content MỞ ĐẦU Sự phát triển của điện động lực học lượng tử QED đã chứng minh rằng trên cơ sở lý thuyết nhiễu loạn hiệp biến do I. Tomonaga J. Schwinger R. Feynman khởi xướng cùng với việc tái chuẩn hóa khối lượng và điện tích của electron đã lý giải thích thành công các quá trình vật lý cơ bản qua tương tác điện từ đồng thời cho kết quả tính toán lý thuyết phù hợp với số liệu thực nghiệm với độ chính xác tùy ý. Ví dụ như sự dịch chuyển Lamb của các mức năng lượng trong nguyên tử Hydro hoặc moment từ dị thường của electron kết quả tính toán lý thuyết và số liệu thực nghiệm trùng nhau với độ chính xác cao. 1 4 6-13 15 17 Phương trình Dirac cho electron ở trường điện từ ngoài tương tác của electron với trường điện từ sẽ chứa thêm số hạng tương tác từ tính mới. Cường độ của tương tác này được mô tả e0 e bằng moment từ electron và nó bằng 0 0 m0 và e0 là khối 2m0c c 1 2m0 lượng trần và điện tích trần của electron 0 - gọi là magneton Bohr . Các hiệu ứng tương tác của hạt với chân không vật lý khi tính các bổ chính bậc cao cho mômen từ electron sau khi tái chuẩn hóa khối lượng electron m0 mR và điện tích electron e0 eR sẽ dẫn đến sự đóng góp bổ sung mà nó được gọi là mômen từ dị thường. Lưu ý chỉ số 0 ký hiệu cho các giá trị trần các giá trị chưa kể tương tác còn R ký hiệu giá trị thu được từ thực nghiệm. Tuy nhiên thực nghiệm đo được moment từ của electron bằng 1 003875 0 giá trị này được gọi là moment từ dị thường của electron. J. Schwinger 13 là người đầu tiên tính bổ chính cho moment từ dị thường của electron vào năm 1948 và ông thu được kết quả phù hợp với thực nghiệm bổ chính cho moment từ của electron khi