Bài viết trình bày nghiên cứu không gian sinh thái tự nhiên của người Dao thông qua các câu truyện cổ dưới hai phương diện đó là: Rừng là không gian sống, nơi trú ẩn của con người và muôn loài; mối quan hệ hữu cơ giữa rừng và cuộc sống của người Dao. | TẠP CHÍ KHOA HỌC - SỐ 44 2020 5 TRUYỆN CỔ DAO TRONG MỐI QUAN HỆ VỚI KHÔNG GIAN SINH THÁI TỰ NHIÊN Bàn Thị Quỳnh Giao Viện Văn học Tóm tắt Truyện cổ của dân tộc Dao với tư cách là một sản phẩm văn hóa đã chứa đựng nhiều yếu tố của văn hóa tộc người thông qua các câu chuyện cổ người đọc sẽ nhận biết được Lối tư duy những quan niệm về tín ngưỡng tôn giáo tập quán canh tác không gian sinh tồn. Đặc biệt thông qua các câu chuyện cổ người Dao còn phản ánh được mối quan hệ mật thiết với không gian không gian sinh thái nơi mình định cư vì thế đặt truyện cổ Dao trong mối quan hệ với không gian sinh thái tự nhiên sẽ thấy được sự liên kết chặt chẽ giữa văn học với văn hóa tộc người. Bên cạnh đó với tính chất đặc thù nên những câu chuyện cổ Dao còn có tác động mạnh đến đặc điểm tâm lí của đời sống tộc người. Do đó nghiên cứu truyện cổ Dao trong mối quan hệ với không gian sinh thái tự nhiên sẽ tiếp cận và lí giải mối quan hệ cộng sinh giữa văn học với văn hóa tộc người trong tính tương tác đa chiều của nó. Từ khóa Truyện cổ Dao không gian sinh thái tự nhiên cộng sinh văn hoá. Nhận bài ngày gửi phản biện chỉnh sửa duyệt đăng ngày Liên hệ tác giả Bàn Thị Quỳnh Dao Email 1. MỞ ĐẦU Người Dao cũng như các tộc người khác họ thường gửi gắm những mơ ước khát vọng công bằng của mình về một thế giới tốt đẹp vào những câu truyện cổ. Thông qua những câu truyện cổ nhiều phong tục tập quán nét văn hóa riêng của tộc người Dao cũng được phác thảo diện mạo một cách đầy đủ. Vì thế khi nghiên cứu truyện cổ của dân tộc Dao chúng tôi nhận thấy nếu chỉ nghiên cứu chúng trên phương diện văn bản văn học là chưa đủ bởi trong các câu truyện cổ ngoài việc truyền tải nội dung cần thông báo tới người đọc thì ở đó còn chứa đựng những sắc thái bản sắc văn hóa riêng của tộc người. Bởi các câu truyện cổ của dân tộc Dao không phải là sáng tạo nghệ thuật thuần tuý tách khỏi các mục đích thực dụng. Nó gắn với tín ngưỡng phong tục và là một hình thức nhận thức cuộc sống