So sánh đặc điểm hệ gen ty thể của sán lá ruột nhỏ haplorchis taichui với metagonimus yokogawai và đơn vị mã hóa ribosome với h. pumilio (họ heterophyidae)

Nghiên cứu trình bày phần mã hóa đơn vị mã hóa ribosome (từ 5’ 18S đến 3’ 28S) của H. taichui ( bp) và H. pumilio ( bp) được xác định có 5 vùng gen gồm 18S rDNA, ITS1, rDNA, ITS2 và 28S rDNA. Các gen 18S và của cả 2 loài có độ dài như nhau ( bp/18S, 160 bp/), gen 28S khác nhau ( bp/H. taichui và bp/H. pumilio). ITS1 ở H. taichui (797 bp) và ITS2 ở H. pumilio (280 bp) không chứa cấu trúc lặp, trong khi đó ITS1 ở H. pumilio ( bp) chứa 5 cấu trúc lặp liền kề TRU gồm 136 bp cho 3 TRU và 116 bp cho 2 TRU và ITS2 ở H. taichui (444 bp) chứa 3 TRU (83–85 bp/cấu trúc). | Tạp chí Công nghệ Sinh học 19 1 69-84 2021 SO SÁNH ĐẶC ĐIỂM HỆ GEN TY THỂ CỦA SÁN LÁ RUỘT NHỎ HAPLORCHIS TAICHUI VỚI METAGONIMUS YOKOGAWAI VÀ ĐƠN VỊ MÃ HÓA RIBOSOME VỚI H. PUMILIO HỌ HETEROPHYIDAE Lê Thị Việt Hà1 Nguyễn Thị Khuê2 Đồng Văn Quyền2 3 Lê Thanh Hòa2 3 1 Học viện Y Dược học Cổ truyền Việt Nam Bộ Y tế 2 Viện Công nghệ sinh học Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam 3 Học viện Khoa học và Công nghệ Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam Người chịu trách nhiệm liên lạc. E-mail imibtvn@ Ngày nhận bài Ngày nhận đăng TÓM TẮT Sán lá ruột nhỏ Haplorchis taichui và H. pumilio thuộc họ Heterophyidae Trematoda Platyhelminthes được nghiên cứu còn rất hạn chế đặc biệt là chỉ thị phân tử hệ gen ty thể và đơn vị mã hóa ribosome. Chúng tôi thu nhận toàn bộ hệ gen ty thể mtDNA của loài H. taichui và toàn bộ phần mã hóa của đơn vị mã hóa ribosome rTU hay rDNA loài H. taichui và H. pumilio của Việt Nam. Dữ liệu nucleotide và amino acid được so sánh giữa H. taichui và Metagonimus yokogawai về các đặc điểm thành phần kiến tạo gen hệ gen đặc điểm sử dụng bộ mã hoặc nucleotide độ lệch skew và các cấu trúc lặp liền kề TRU . Hệ gen ty thể của chủng Htai-QT3-VN có độ dài bp và M. yokogawai bp Hàn Quốc KC330755 chứa 36 gen gồm 12 gen mã hóa protein cox1 cox2 cox3 nad1 nad2 nad3 nad4L nad4 nad5 nad6 atp6 và cob 2 gen RNA ribosome rRNA 22 gen RNA vận chuyển tRNA hay trn và một vùng không mã hóa NCR giữa trnE và trnG chia thành 2 tiểu vùng chứa 5 cấu trúc lặp 182-183 bp cấutrúc . H. taichui Việt Nam và Lào sử dụng A 19 56 T 39 71 G 28 34 C 12 39 A T là 59 27 và G C là 40 73 cho kiến tạo mtDNA có giá trị độ lệch skew skewness ở A T là âm 0 340 và G C là dương 0 392 cho 12 gen mã hóa protein PCG tương tự nhưng cho gen ribosome ty thể MRG gồm 16S rrnLvà 12S rrnS với A T ít hơn 57 22 và với G C nhiều hơn 42 78 . M.