Mục đích nghiên cứu của đề tài nhằm giúp học sinh nâng cao năng lực phân tích thẩm bình, để hiểu sâu sắc giá trị tác phẩm văn học nói chung và tác phẩm văn xuôi tự sự nói riêng; Giúp các em có kĩ năng làm bài văn cảm thụ chi tiết, đáp ứng được yêu cầu của việc thi cử theo tinh thần đổi mới của những năm gần đây. | 1 TÌM HIỂU CHI TIẾT NGHỆ THUẬT TRONG MỘT SỐ TRUYỆN NGẮN TỪ ĐẦU CÁCH MẠNG THÁNG TÁM 1945 ĐẾN HẾT THẾ KỶ XX Tác giả Mai Thị Huệ - GV tổ Ngữ Văn Trường THPT Yên Dũng số 3 A. ĐẶT VẤN ĐỀ I. Lí do chọn sáng kiến kinh nghiệm Dạy và học kiểu bài đọc hiểu tác phẩm tự sự trong chương trình Ngữ văn là một việc làm khá thường xuyên của thầy và trò trong suốt ba năm bậc phổ thông trung học. Để làm tốt công việc này giáo viên phải nắm vững những đặc trưng cơ bản của thể loại học sinh phải có kĩ năng cảm thụ đọc hiểu tác phẩm có phương pháp phân tích diễn đạt phù hợp. Tác phẩm văn học là một chỉnh thể thẩm mĩ được cấu thành từ nhiều yếu tố trong sự thống nhất giữa nội dung và hình thức nghệ thuật được tạo nên bởi tài năng của nhà văn. Một tác phẩm văn học được tạo nên bởi muôn vàn chi tiết trong sự đan cài móc nối rất chặt chẽ không thừa không thiếu bởi bàn tay khéo léo tài hoa của người nghệ sĩ. Muốn nắm bắt được tư tưởng linh hồn của tác phẩm và cá tính sáng tạo của nhà văn ta cần thiết phải tìm hiểu từng chi tiết nghệ thuật trong sự sắp xếp vô cùng chặt chẽ đó. Nhà văn Nga Pauxtopxki từng nói chi tiết làm nên bụi vàng của tác phẩm . Trong truyện ngắn Bụi quý nằm trong tập sách Bông hồng vàng nhà văn đã kể câu chuyện Anh thợ quét rác thành Pa-ri Sa-mét sau lần gặp Xuyzan đã không đổ bụi ở những hiệu kim hoàn đi nữa mà chắt chiu gom nhặt từ vô vàn những hạt bụivàng li ti nằm lẫn trong đống rác thải của những tiệm kim hoàn. Sa-mét quyết định sẽ sàng bụi lấy vàng đúc thành một thỏi nhỏ và dùng nó để đánh một bông hồng vàng mang lại hạnh phúc cho Xuyzan. Từ vô số hạt bụi vàng của Sa-mét người thợ kim hoàn đã đánh thành bông hồng vàng. Có thể ví tác phẩm tự sự tựa như bông hồng vàng còn các chi tiết nghệ thuật là những hạt bụi vàng. Một lượng bụi vàng nhất định sẽ làm nên một bông hồng vàng. Các chi tiết kết dính vào nhau làm nên một tác phẩm tự sự. Mỗi chi tiết như một tế bào cấu thành sự sống của tác phẩm văn chương. Theo các tác giả cuốn Lí luận văn học NXB Giáo dục - 1997 yếu .
