Hiện nay, thanh dạng thon (là những thanh có tiết diện thay đổi dần dần) được sử dụng thường xuyên bởi sự hợp lý của yếu tố thẩm mỹ, công năng, ngoài ra tiết diện thay đổi để phù hợp với biểu đồ momen trong cấu kiện nhằm mục đích tiết kiệm vật liệu. Bài viết trình bày rõ hơn cách xác định hệ số chiều dài tính toán của các thanh dạng thon, nhằm mục đích tính toán ổn định tổng thể của nó. | KHOA H C amp C NG NGHª Xác định hệ số chiều dài tính toán của các thanh dạng thon Determine the length coefficient of the taper structs Hoàng Ngọc Phương Tóm tắt 1. Đặt vấn đề Bài báo trình bày rõ hơn cách xác Hiện nay thanh dạng thon là những thanh có tiết diện thay đổi dần dần được sử dụng thường xuyên bởi sự hợp lý của yếu tố thẩm mỹ công năng ngoài ra định hệ số chiều dài tính toán của các thanh tiết diện thay đổi để phù hợp với biểu đồ momen trong cấu kiện nhằm mục đích dạng thon nhằm mục đích tính toán ổn định tiết kiệm vật liệu. Tuy nhiên việc tính toán cấu kiện thanh có tiết diện thay đổi lại tổng thể của nó. phức tạp và khó khăn hơn so với trường hợp tiết diện không đổi điều đó đặt ra Từ khóa length coefficient taper structs bài toán cho người thiết kế. 2. Thanh có độ cứng thay đổi theo luật lũy thừa Abstract Thanh có độ cứng thay đổi theo luật lũy thừa thường có giá trị sử dụng tương The paper describes how to determine the length đối cao trong thực tế. Viện sĩ . Đinnik là người đầu tiên nghiên cứu ổn định của coefficient of the taper structs to calculate the những loại thanh này. Trước hết xét thanh bị ngàm ở chân và tự do ở đỉnh Hình overall stability of it. 1 Giả thiết momen quán tính của tiết diện thay đổi tỷ lệ với khoảng cách từ điểm Key words hệ số chiều dài tính toán thanh dạng 0 nào đó xem Hình 1 theo luật lũy thừa thon z n I z I1 a 1 Trong đó I1 - momen quán tính ở đầu nhỏ của thanh số mũ n phụ thuộc hình dạng cụ thể của thanh. a - khoảng cách từ điểm 0 đến trọng tâm tiết diện đầu nhỏ Hình 1a . Trường hợp thanh có tiết diện đặc trong đó chiều cao h không thay đổi còn bề rộng b thay đổi bậc nhất dọc theo chiều dài thanh thì n 1 Hình 1b nếu khi mất ổn định thanh bị uốn cong quanh trục y. Trường hợp thanh có tiết diện rỗng tiết diện gồm bốn thanh thép góc ghép chắc chắn với nhau bởi hệ thanh bụng trong đó mỗi cạnh thay đổi bậc nhất dọc theo chiều dài ta có n 2 Hình 1c . Với trường hợp này diện tích mặt cắt ngang của thanh không thay đổi còn .