Tác giả đã cập nhật những công trình khái quát mới liên quan đến quan hệ phát sinh của sinh vật nhân chuẩn đơn bào và đa bào và tìm hiểu các nhóm đơn bào có quan hệ phát sinh gần với tổ tiên động vật đa bào để xác định ranh giới cho phân giới Động vật nguyên sinh trong Nhân chuẩn đơn bào. | HNUE JOURNAL OF SCIENCE DOI Natural Sciences 2021 Volume 66 Issue 4F pp. 161-169 This paper is available online at http PHẠM VI CỦA PHÂN GIỚI ĐỘNG VẬT NGUYÊN SINH PROTOZOA TRONG NHÂN CHUẨN ĐƠN BÀO Thái Trần Bái1 và Trần Thị Thanh Bình 1 2 1 Khoa Sinh học Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 Trung tâm Nghiên cứu Động vật đất Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Tóm tắt. Theo hệ thống 5 giới trong đó toàn bộ nhân chuẩn đơn bào được xếp vào giới Protista Nguyên sinh vật và thu hẹp các giới Động vật Thực vật và Nấm chỉ trong nhân chuẩn đa bào nhìn chung không được các nhà Động vật học chấp nhận. Nhiều sách giáo khoa về Động vật học của nhiều nước trên thế giới vẫn như trước giới thiệu giới Động vật gồm hai nhóm lớn Động vật đơn bào hay Động vật nguyên sinh Protozoa và Động vật đa bào hay Động vật hậu sinh Metazoa . Tiêu chuẩn để chọn các nhóm động vật nguyên sinh là cách dinh dưỡng dị dưỡng tiêu hóa đặc trưng cho động vật nên phạm vi của Động vật nguyên sinh được chọn trong các sách giáo khoa thường rộng gồm nhiều nhóm xa nhau trong nhân chuẩn đơn bào. Cây phát sinh toàn bộ sinh vật nhân chuẩn kể cả đơn bào và đa bào được xây dựng trên so sánh trình tự phân tử của các gen di truyền gần đây 2017 lại cho thấy chỉ có ít nhóm nhân chuẩn đơn bào có quan hệ phát sinh với tổ tiên của nhân chuẩn đa bào trong giới Động vật. Tình huống này buộc phải thu hẹp phạm vi của các nhóm động vật đơn bào. Nguyên tắc để chọn các nhóm đơn bào trong giới Động vật tức trong Động vật nguyên sinh là 1 Các taxon bậc giới phải bao gồm tất cả các nhóm sinh vật đơn phát sinh tức có cùng gốc trên cây phát sinh của sinh vật nhân chuẩn. Nguyên tắc này đúng cho tất cả các taxon bậc trên loài. 2 Kế thừa nhận thức truyền thống coi Động vật Nấm và Thực vật kể cả đơn bào và đa bào là các taxon bậc Giới. Nguyên tắc thứ hai sẽ chi phối việc chọn gốc cây phát sinh của Động vật và Nấm vốn là 2 giới chị em trong nhóm Opisthokonta. Chọn lựa theo hai nguyên tắc trên Động vật .
