Chiêng Tha là nét văn hóa độc đáo của người Brâu. Nó khác biệt với phương thức trình tấu chiêng của các dân tộc khác tại Tây Nguyên. Trình tấu chiêng Tha không đơn thuần là biểu diễn một loại nhạc cụ mà bao gồm cả việc hiến tế, sinh hoạt văn hóa, lễ hội của người Brâu. Giá trị của chiêng Tha là lưu giữ nghi thức trình tấu nguyên thủy, phản ánh được lối sống, sinh hoạt, văn hóa, tín ngưỡng của người Brâu trong quá khứ. | TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM ĐẠI HỌC HUẾ HTKH 2019 NGHI THỨC TRÌNH TẤU CHIÊNG THA CỦA NGƯỜI BRÂU NGUYỄN TIẾN DŨNG Trường Cao đẳng Sư phạm Gia Lai Tóm tắt Chiêng Tha là nét văn hóa độc đáo của người Brâu. Nó khác biệt với phương thức trình tấu chiêng của các dân tộc khác tại Tây Nguyên. Trình tấu chiêng Tha không đơn thuần là biểu diễn một loại nhạc cụ mà bao gồm cả việc hiến tế sinh hoạt văn hóa lễ hội của người Brâu. Giá trị của chiêng Tha là lưu giữ nghi thức trình tấu nguyên thủy phản ánh được lối sống sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng của người Brâu trong quá khứ. Từ khóa Chiêng Tha Brâu nghi thức trình tấu tín ngưỡng hiến tế văn hóa lễ hội Tây Nguyên. 1. MỞ ĐẦU Brâu hay Brao là một trong 16 dân tộc rất ít người ở Việt Nam1. Hiện nay dân số của người Brâu có 162 hộ gồm 568 người2 sống ở làng Đắk Mế xã Bờ Y huyện Ngọc Hồi tỉnh Kon Tum. Người Brâu có quan hệ gắn bó mật thiết với người đồng tộc ở bên kia biên giới như Lào và Campuchia. Theo trang người Brâu tại Campuchia có khoảng người tập trung ở tỉnh Ratanakiri và Stung Treng và tại Lào có khoảng người tập trung ở tỉnh Attapeu và Champasak. Ngoài ra một số rất ít người Brâu sống ở Pháp và Mỹ3. Nhiều khi người Brâu bị nhầm lẫn với người Bru hoặc Brou một nhóm tộc người nói tiếng Katuic Mon-Khmer được tìm thấy ở tỉnh Khammouane và Savanakhẹt của Lào một số khu vực lân cận của Việt Nam và một số vùng Đông Bắc Thái Lan. Việc nhầm lẫn này là do một nhà nhân chủng học tên là Jacqueline Matras đánh vần sai khi ông viết về một ngôi làng Brao Tanap ở tỉnh Ratanakiri thuộc Campuchia. Người Brâu là một tộc người bán du mục. Họ du canh du cư nhiều nơi khắp vùng bán đảo Đông Dương nhất là khu vực tiếp giáp giữa các nước Campuchia Lào và Việt Nam. Vì thế họ nói được nhiều thứ tiếng của các tộc người khu vực này như tiếng Lào Campuchia Jrai Ca Dong Bahnar Văn hóa của người Brâu rất đặc sắc. Các lễ hội truyền thống của người Brâu hết sức độc đáo như lễ ăn trâu cúng lúa mới bra moóc lễ ăn cơm mới oh đơm lễ .
