Bài viết trình bày quy trình thiết kế các tình huống học tập (THHT) theo quan điểm lý thuyết tình huống (LTTH) nhằm giúp học sinh tích cực hóa hoạt động nhận thức (HĐNT). Đồng thời, bài báo này giới thiệu một số THHT giải tích tổ hợp được thiết kế theo quy trình đã xây dựng. | THIẾT KẾ MỘT SỐ TÌNH HUỐNG HỌC TẬP GIẢI TÍCH TỔ HỢP NHẰM TÍCH CỰC HÓA HOẠT ĐỘNG NHẬN THỨC CỦA HỌC SINH NGUYỄN THỊ TRANG ĐÀI Trường Đại học Sư phạm Đại học Huế Tóm tắt Bài báo trình bày quy trình thiết kế các tình huống học tập THHT theo quan điểm lý thuyết tình huống LTTH nhằm giúp học sinh tích cực hóa hoạt động nhận thức HĐNT . Đồng thời bài báo này giới thiệu một số THHT giải tích tổ hợp được thiết kế theo quy trình đã xây dựng. Từ khóa tình huống học tập tích cực nhận thức giải tích tổ hợp lý thuyết tình huống 1. MỞ ĐẦU Dạy học vận dụng LTTH là giáo viên ủy thác cho học sinh những tình huống trong thực tiễn hoặc trong nội bộ môn học có chứa đựng sự mâu thuẫn khó khăn mất cân bằng trong tư duy kích thích các em tích cực suy nghĩ nhận thức để giải quyết vấn đề nhằm thiết lập lại sự cân bằng 1 9 12 . Do đó việc trải nghiệm các THHT giúp học sinh phát triển những tri thức nhất định được cài đặt trong những tình huống này. Quá trình dạy học với sự xuất hiện liên tiếp các THHT phù hợp sẽ giúp học sinh phát triển tư duy và kiến thức một cách liên tục. Vì vậy giáo viên cần thiết kế các THHT trong đó chú ý đến việc ủy thác cho học sinh những tình huống sao cho các em có cơ hội tham gia vào các hoạt động để tự mình kiến tạo nên các kiến thức toán học cho bản thân 4 10 . 2. TÌNH HUỐNG HỌC TẬP . Khái niệm tình huống học tập THHT là tình huống trong đó có sự ủy thác của người thầy. Sự ủy thác chính là quá trình - giáo viên đưa những nội dung cần truyền thụ vào trong các sự kiện của tình huống và cấu trúc các sự kiện sao cho phù hợp với lôgíc sư phạm để khi người học giải quyết nó sẽ đạt được mục tiêu dạy học 1 4 . THHT tạo ra bối cảnh làm nảy sinh những mâu thuẫn về mặt nhận thức khi học sinh giải quyết những vấn đề toán học đặt ra trong THHT đó và các em sẵn sàng dùng sức lực và trí tuệ của mình để theo đuổi các phương án giải quyết vấn đề 2 5 12 . . Đặc trưng của tình huống học tập 1 5 7 - Chứa đựng vấn đề. - Gây sự chú ý ban đầu kích thích hứng thú khởi động tiến
