Trong tác phẩm văn học, motif là một thành tố bền vững, vừa mang tính hình thức vừa mang tính nội dung. Tiểu thuyết Việt Nam sau 1986 xuất hiện rất nhiều motif: Motif giấc mơ, motif báo ứng, motif lời nguyền | TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM ĐẠI HỌC HUẾ HNKHT 2018 MOTIF GIẤC MƠ TRONG MỘT SỐ TIỂU THUYẾT VIỆT NAM SAU 1986 PHAN THÚY HẰNG Khoa Khoa học Xã hội và Nhân văn Trường Đại học Khánh Hòa Email phanthuyhang@ Tóm tắt Trong tác phẩm văn học motif là một thành tố bền vững vừa mang tính hình thức vừa mang tính nội dung. Tiểu thuyết Việt Nam sau 1986 xuất hiện rất nhiều motif motif giấc mơ motif báo ứng motif lời nguyền Ở bài viết này chúng tôi lựa chọn giấc mơ một trong những motif mang lại nhiều hiệu quả thẩm mỹ trong việc chuyển tải những thông điệp của đời sống bộc lộ trọn vẹn có chiều sâu thế giới nội tâm của con người cũng như góp phần đổi mới phương thức trần thuật. Vì vậy sự xuất hiện của motif này trong tiểu thuyết đã góp phần không nhỏ cho sự phát triển đổi mới và thành công của văn học đương đại. Từ khóa Motif giấc mơ tiểu thuyết Việt Nam sau 1986. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Theo Frued tác phẩm văn học trước hết là một giấc mơ. Giấc mơ là một trạng thái tâm lý do những ham muốn bị dồn nén tiếp tục tồn tại trong vô thức và chúng chỉ có thể ùa vào ý thức với điều kiện đã ngụy trang để tránh khỏi kiểm duyệt là một kiểu chơi của trẻ con không khác gì mộng giữa lúc thức 9 biểu tượng của cuộc phiêu lưu cá thể được cất sâu trong tâm khảm Chiêm mộng hiện ra với chúng ta như một điều bí ẩn của chính mình 2 . Ngoài phần ý thức con người còn có vô thức tiềm thức và tâm linh. Vì vậy giấc mơ thường được coi là sự tái hiện suy nghĩ của con người dưới dạng không tự giác là điểm báo trước cho tương lai. Sự biến ảo linh hoạt của thủ pháp giấc mơ làm cho cốt truyện có độ lắng điểm nhấn cũng là chìa khóa để mở cửa bước vào thế giới sâu kín của con người. Chỉ trong vô thức của giấc mơ mọi khuất lấp mật mã mới hiện hình thành những gương mặt thông điệp và tiếng nói. Dân gian tin rằng giấc mơ là một điều gì đó có tính chất dự đoán thậm chí là nơi cách thức gặp gỡ của người sống với người chết người chết trong vai trò kẻ tiên lượng sẽ cảnh báo dặn dò những bất trắc ở tương lai. Đây .
