Nghiên cứu làm rõ ảnh hưởng về khả năng chống oxy hóa của Se-methyl-N-phenylselenocarbamate khi thay thế O bằng S và Se dựa trên các tính toán hóa học lượng tử. Kết quả được trình bày trong bài báo này đưa ra các định hướng cho sự chọn lựa những hợp chất chống oxy hóa tốt hơn cho hiệu quả lâu dài hơn. | KỶ YẾU HỘI NGHỊ KHOA HỌC TRẺ 2018 11 2018 NGHIÊN CỨU KHẢ NĂNG CHỐNG OXY HÓA CỦA CÁC HỢP CHẤT SELENOCARBAMATE SELENOTHIOCARBAMATE DISELENOCARBAMATE BẰNG TÍNH TOÁN HÓA LƯỢNG TỬ ĐINH QUÝ HƯƠNG1 TRẦN DƯƠNG PHẠM CẨM NAM2 1 1 Khoa Hóa học Trường Đại học Sư phạm Đại học Huế 2 Khoa Hóa học Trường Đại học Bách Khoa Đại học Đà Nẵng Email quyhuong1804@ Email duongsphue@ Email nampc@ Tóm tắt Lý thuyết phiếm hàm mật độ với phương pháp B3LYP được sử dụng để nghiên cứu khả năng chống oxy hóa của ba hợp chất là Se-methyl-N- phenylselenocarbamate Se-methyl-N-phenylselenothiocarbamate và Se-methyl-N- phenyl-diselenocarbamate. Bằng tính toán hóa lượng tử khả năng chống oxy hóa của các hợp chất đã được khảo sát theo 3 cơ chế trong pha khí và dung môi dimethyl sulfoxide DMSO cơ chế chuyển nguyên tử hidro HAT cơ chế chuyển electron chuyển proton SET-PT và cơ chế chuyển proton chuyển electron SPLET . Bên cạnh đó cơ chế phản ứng dập tắt gốc tự do HOO của ba hợp chất trên cũng được nghiên cứu. Tất cả các kết quả đều cho thấy hợp chất Se-methyl-N-phenyl- diselenocarbamate thể hiện nhiều ưu điểm vượt trội hơn cả và được lựa chọn là chất chống oxy hóa tiềm năng. Từ khóa Lý thuyết phiếm hàm mật độ chất chống oxy hóa gốc tự do HAT SET- PT SPLET Se-methyl-N-phenyldiselenocarbamate. 1. MỞ ĐẦU Các gốc tự do quan trọng trong các sinh vật sống bao gồm hydroxyl OH superoxide O2 nitric oxide NO và peroxyl RO2 peroxynitrite ONOO axit hypoclorơ HOCl hydropeoxi H2O2 oxy singlet 1O2 ozon O3 không phải là gốc tự do nhưng cũng dễ dàng dẫn đến các phản ứng gốc tự do trong cơ thể sống. Vì vậy thuật ngữ gốc oxy hoạt động chỉ chung cho tất cả các gốc và hợp chất nói trên. Sự oxy hóa gây ra bởi các gốc chứa oxy hoạt động ký hiệu là ROS là các phản ứng hóa học tạo ra các gốc tự do dẫn đến các phản ứng dây chuyền là nguyên nhân chính gây tổn hại và chết tế bào liên quan đến bệnh ung thư chứng tiểu đường và bệnh tim mạch 1 . Chất chống oxy hóa là các chất dinh dưỡng và không gây lão hóa
