Bài viết Sự biến đổi nhà ở truyền thống người Chăm H’roi, khu vực Phú Yên dưới tác động của quá trình đô thị hóa nghiên cứu sự biến đổi nhà ở truyền thống người Chăm H’roi, khu vực Phú Yên là rất cần thiết, làm cơ sở cho những đề xuất mang tính định hướng cho việc quản lý quỹ kiến trúc nhà ở truyền thống và phát triển kiến trúc nhà ở mới cho người Chăm H‘roi, khu vực Phú Yên trong giai đoạn hiện nay. | TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ Trường Đại học Khoa học ĐH Huế Tập 20 Số 1 2022 SỰ BIẾN ĐỔI NHÀ Ở TRUYỀN THỐNG NGƯỜI CHĂM H ROI KHU VỰC PHÚ YÊN DƯỚI TÁC ĐỘNG CỦA QUÁ TRÌNH ĐÔ THỊ HÓA Võ Hoàng Vũ 1 2 Bùi Thị Hiếu 1 1 Khoa Kiến trúc Trường Đại học Khoa học ĐH Huế 2 Khoa Kiến trúc Trường Đại học Xây dựng Miền Trung Email vohoangvu@ hieuhuy81@ Ngày nhận bài 13 01 2022 ngày hoàn thành phản biện 22 3 2021 ngày duyệt đăng 4 4 2022 TÓM TẮT Nhà ở truyền thống người chăm H roi khu vực Phú yên với những đặc trưng nổi bật về mặt kiến trúc nghệ thuật trang trí và hàm chứa những giá trị về mặt lịch sử văn hóa bản sắc truyền thống là những di sản có giá trị. Tuy nhiên trải qua nhiều biến động của lịch sử sự phát triển kinh tế - xã hội sự gia tăng dân số tái định cư sự buông lỏng trong quản lý quy hoạch phát triển kiến trúc nhà ở và đặc biệt là vấn đề đô thị hoá đã và đang làm cho kiến trúc nhà ở người Chăm H roi thay đổi cả về bố cục sân vườn hình thức kiến trúc và công năng sử dụng Hình ảnh kiến trúc nhà ở truyền thống đầy bản sắc của người Chăm H roi cũng vì thế mà đang dần mai một mất đi. Nghiên cứu dưới đây nhằm đánh giá thực trạng sự biến đổi nhà ở người Chăm H roi khu vực Phú yên trong bối cảnh của quá trình đô thị hóa thông qua phương pháp khảo sát thực địa chụp ảnh đo vẽ phỏng vấn và phương pháp đối chiếu so sánh. Nghiên cứu là cơ sở cho việc đề xuất những định hướng và giải pháp nhằm bảo tồn thích ứng. Từ khóa Chăm H roi nhà biến đổi bảo tồn 1. MỞ ĐẦU Nhiều năm qua đô thị hóa đã và đang làm thay đổi bộ mặt xã hội người Chăm H roi trong đó có kiến trúc nhà ở. Các khu tái định cư ngày càng được mở rộng nhiều cánh rừng sản xuất mọc lên làm giảm diện tích rừng tự nhiên. Những nhà cấp 4 đường bê tông hóa thay thế dần những đường đất những nếp nhà bình dị. Ngay cả các ngôi nhà phía sâu trong làng cũng cùng chung số phận chúng bị thay đổi về hình thái khuôn viên truyền thống do người dân chia nhỏ khu đất cho con cái ở riêng. Với quy mô đất được nhà nước cấp .
