Giáo trình Xã hội học nông thôn gồm các nội dung chính như sau: Đối tượng, nhiệm vụ, chức năng của Xã hội học nông thôn; bản chất và đặc thù của cơ cấu xã hội nông thôn; cộng đồng nông thôn và công tác xã hội nông thôn; thiết chế xã hội nông thôn và văn hóa nông thôn. Mời các bạn cùng tham khảo phần 2 giáo trình dưới đây. | 38 CHƢƠNG III CỘNG ĐỒNG NÔNG THÔN VÀ CÔNG TÁC XÃ HỘI NÔNG THÔN Cộng đồng nông thôn là khái niệm rộng. Giáo trình này chỉ giới thiệu một số vấn đề có liên quan đến gia đình và hộ gia đình họ hàng và dòng họ ở nông thôn họ hàng - làng xã nông thôn. Các liên quan đến công tác xã hội nông thôn cũng được đề cập để nhằm cung cấp các hiểu biết về về xã hội nông thôn. 1. Gia đình và hộ gia đình nông thôn Việt Nam . Khái niệm Gia đình là một cộng đồng người mà các thành viên gắn bó với nhau bằng quan hệ hôn nhân quan hệ huyết thống vừa nhằm đáp ứng những nhu cầu tâm sinh lý của các cá nhân vừa thoả mãn nhu cầu xã hội về tái sản xuất dân cư theo cả nghĩa thể xác lẫn tinh thần. Gia đình là một hệ thống phức tạp các vị trí và vai trò xã hội mà các thành viên chiếm giữ và thực hiện là những hình thức tổ chức cơ bản trong đời sống cộng đồng của con người một thiết chế văn hóa - xã hội đặc thù được hình thành tồn tại và phát triển trên cùng với xã hội loài người. Hộ gia đình là khái niệm chỉ một hình thức tồn tại của một kiểu nhóm xã hội lấy gia đình làm nền tảng. Hộ gia đình trước hết là một tổ chức kinh tế có chất hành chính và địa lý. Có rất nhiều nghiên cứu đã đưa ra các thông tin về tỷ lệ hộ gia đình theo giới tính của chủ hộ quy mô hộ. Theo Bùi Quang Dũng 2007 có tới 73 hộ gia đình do đàn ông làm chủ hộ và 27 chủ hộ là phụ nữ. Phụ nữ là chủ hộ phổ biến ở thành thị 45 cao hơn ở nông thôn 22 . Quy mô trung bình của hộ gia đình đô thị là 4 3 khẩu ở nông thôn là 4 4 khẩu hộ và có tới 64 hộ gia đình có từ 3-5 nhân khẩu. Trong xã hội truyền thống trước năm 1945 có những nhóm hộ gia đình nổi bật như gia đình nhà nông gia đình nhà quan gia đình buôn bán gia đình nhà Nho gia đình thợ thủ công . Trong thời kì đấu tranh giải phóng dân tộc bảo vệ và xây dựng đất nước nông thôn Việt Nam tồn tại gia đình xã viên hợp tác xã và gia đình cán bộ. Ngày nay do có sự đổi mới mỗi hộ gia đình trở thành một đơn vị kinh tế độc lập. Trong nông thôn tồn tại ba nhóm hộ gia đình độc lập thuần 39 .
