Bài giảng chuyên đề "Tăng hoạt vỏ thượng thận" giúp người học nắm được những kiến thức về hội chứng Cushing, cường Aldosteron nguyên phát, cường vỏ thượng thận sinh dục, điều trị. | BÀI GIẢNG CHUYÊN ĐỀ TĂNG HOẠT VỎ THƯỢNG THẬN 1 MỤC TIÊU CHUYÊN ĐỀ Sau khi học xong chuyên đề Tăng hoạt vỏ thượng thận người học nắm được những kiến thức có liên quan như Hội chứng Cushing Cường Aldosteron nguyên phát Cường vỏ thượng thận sinh dục Điều trị. 2 NỘI DUNG I. HỘI CHỨNG CUSHING Sự gia tăng mạn tính hormon glucocorticoid do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra hội chứng Cushing. Nguyên nhân thường gặp nhất của hội chứng Cushing là do thuốc. Các nguyên nhân khác là do rối loạn ở tuyến yên thượng thận hoặc do sự tiết ACTH lạc chỗ. Danh từ bệnh Cushing để chỉ hội chứng Cushing do tuyến yên tăng tiết ACTH. 1. Sinh lý bệnh . Bệnh Cushing Sự tăng tiết ACTH xảy ra từng đợt ngẫu nhiên gây ra sự tăng tiết cortisol không còn tuân theo nhịp điệu trong ngày. 90 trường hợp bệnh Cushing gây ra do u tuyến của tuyến yên. Sự tiết ACTH không thể bị ức chế được bởi nồng độ glucocorticoid sinh lý vì thế dù nồng độ glucocorticoid tăng cao ACTH vẫn tiết ra đưa đến sự tăng tiết glucocorticod mạn tính nồng độ ACTH cao cả ngày lẫn đêm từng đợt. Ngoài ACTH u còn có thể tăng tiết β LPH β endorphin. Sự tiết ACTH và cortisol không tăng thêm khi có stress. Nồng độ cortisol tăng cao cũng ảnh hưởng đến sự tiết TSH GH và gonadotropin và gây ra những triệu chứng toàn thân. Trong bệnh Cushing cũng có cả sự tăng tiết androgen từ tuyến thượng thận DHEA DHEA sulfat androstenedion cũng tăng và được chuyển thành dihydrotestosteron ở mô ngoại vi gây các biểu hiện nam hóa ở phụ nữ. 3 . Hội chứng tiết ACTH lạc chỗ Do u không thuộc tuyến yên tổng hợp và tiết ra các chất ACTH có đặc tính sinh học cũng có u tiết β LPH β endorphin và cả ACTH không có hoạt tính có thể u tiết ACTH và tiết CRH hoạt tính không rõ. Các u thường gây tiết ACTH lạc chỗ là ung thư biểu mô tế bào nhỏ ở phổi u carcinoid ở phổi u tuyến ức ruột tụy buồng trứng u tủy thượng thận. Sự tiết ACTH và cortisol trong trường hợp này thường cao hơn trong bệnh Cushing nhiều và cũng liên tục hơn tuy nhiên các triệu chứng điển hình của hội
