Bài giảng Cơ sở khoa học của biến đổi khí hậu (Đại cương về BĐKH) – Phần I: Bài 11: Dông, sét và lốc/vòi rồng. Những nội dung chính được trình bày trong bài này gồm có: Khái niệm về dông, sấm, lốc/vòi rồng; điều kiện hình thành; quá trình hình thành dông; hoạt động của dông; dông khối khí, Dông đa ổ và dông siêu ổ; . Mời các bạn cùng tham khảo. | VNU HANOI UNIVERSITY OF SCIENCE REGIONAL CLIMATE MODELING AND CLIMATE CHANGE CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU Đại cương về BĐKH Phần I - Phan Van Tan phanvantan@ B11 Dông sét và lốc vòi rồng Khái niệm Dông Lightning Dông là hiện tượng phóng điện có thể nhìn thấy được trong khí quyển Dông nhìn thấy được vì sự phóng điện sinh ra chớp mà nhiệt độ ở đó rất cao Có thể gần gây nên phát xạ bức xạ nhìn thấy Chớp Chớp có đường kính khoảng trên dưới 10cm và truyền với tốc độ khoảng km h Các dạng khác nhau của dông Phóng điện giữa các đám mây Phóng điện từ đám mây xuống mặt đất Sấm sét Cầu lửa - Ball lightning Ngọn lửa của Thánh Elmo Sprites Blue jets Khái niệm Sấm Sấm là tiếng nổ được tạo ra khi không khí bị đốt nóng cực mạnh giãn nở do sự phóng điện Sấm được nghe thấy sau khi nhìn thấy chớp Tốc độ chớp 186 000 mi sec tốc độ âm thanh mi sec Có thể ước lượng khoảng cách từ vị trí có dông sét đến nơi quan sát Lốc vòi rồng Lốc là vùng mà ở đó có gió xoáy rất mạnh phía dưới đám mây vũ tích Tốc độ gió có thế đạt 65-280 mph Đường kính cơn lốc khoảng 300 ft. đến 1 mile Lốc có thể kéo dài vài giây đến hàng giờ Tốc độ di chuyển của lốc trên bề mặt khoảng 30 mph Chênh lệch khí áp lớn có thể đến 100 mb Điều kiện hình thành Dông sét và lốc vòi rồng đều xảy ra do đối lưu ẩm Quá trình hình thành dông Bước 1 Tích điện của các đám mây hình thành các bộ phận tích điện âm - hoặc dương ở các đám mây Xuất hiện ở các đám mây đang trong quá trình hình thành băng khi đạt độ cao trên mực đóng băng Truyền các điện tích âm cho các hạt băng làm cho trần mây mang điện tích âm Bước 2 Hình thành các lớp mây tích điện trái dấu trong đó trần mây tích điện âm dưới đất tích điện dương Bước 3 Lượng điện tích dương ở dưới đất tăng lên Bước 4 Xuất hiện sự phóng điện từ đám mây xuống Quá trình hình thành dông Cũng có thể xảy ra sự phóng điện từ đỉnh đám mây xuống đất Phóng điện từ đám mây xuống đất Sét đánh và sấm chớp kết hợp Hoạt động của dông Dông khối khí đông đa ổ và dông .
